Na terenie cmentarza tatarskiego w Studziance (gmina Łomazy) w powiecie bialskim prowadzona jest inwentaryzacja zachowanych nagrobków. Będzie to pierwszy etap przygotowawczy do planowanych w następnych latach prac konserwatorskich przy unikatowym w skali Polski i Europy zabytku.
Jak mówi Łukasz Węda ze Stowarzyszenia Rozwoju Miejscowości Studzianka – wolontariusze liczą kamienie, opisują je i fotografują. Prace te są bardzo ważne – ponieważ z dokumentacji powstaną tzw. białe karty, które mają ogromne znacznie przy ewentualnych planach konserwatorskich. Na dzień dzisiejszy na cmentarzu w Studziance znajduje się około 250 nagrobków.
Konserwator z Białej Podlaskiej – Jan Maraśkiewicz dodaje, że cmentarz jest obiektem szczególnej wagi dla kultury polskiej. Na cmentarzu, który powstał najprawdopodobniej w końcu XVII wieku pochowani są głównie tatarscy wojskowi, którzy walczyli w obronie Rzeczypospolitej Obojga Narodów, potem w powstaniach w XIX wieku, u boku Napoleona, w czasie I wojny światowej. Są też tam pochowani duchowni tatarscy. Zabytek jest szczególnie ważny, ponieważ na nagrobkach znajduje się wiele opisów nawiązujących do tradycji wojskowych – mówi Łukasz Węda. Jak dodaje orientalista – doktor Andrzej Drozd – napisy były zapisywane alfabetem arabskim.
– W tej chwili na nekropolii przeprowadzono prace porządkowe – odkrzaczono teren, przeprowadzono ponowną inwentaryzację (ostatnia była robiona w latach ’70). W przyszłości planujemy przeprowadzić prace konserwatorskie, przy tych obiektach, które tego wymagają – mówi prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego, Michał Laszczkowski. Nie mamy zamiaru ingerować w charakter tego cmentarza – dodaje.
Prace inwentaryzacyjne na cmentarzu tatarskim w Studziance potrwają do końca roku. Mizar w Studziance jest jednym z sześciu cmentarzy tatarskich zachowanych w Polsce.
MaT / opr. SzyMon