Status i prawa pracownicze twórcy ludowego, upowszechnianie kultury tradycyjnej i przekazywanie dziedzictwa sztuki ludowej kolejnym pokoleniom – to tematy, nad którymi debatują uczestnicy trwającej w Lublinie Ogólnopolskiej Konferencji Kultury, poświęconej sztuce tradycyjnej.
– Mamy znakomitą tradycję i fantastyczne umiejętności, ale pewne kłopoty z organizowaniem przekazu międzypokoleniowego. Wynikają one z ograniczonego wsparcia tego rodzaju twórczości – mówi Wanda Zwinogrodzka, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, biorąca udział w spotkaniu. – Wiemy, że jest to nasza żywa tradycja, którą powinniśmy zachować dla następnych pokoleń i traktować jako źródło nieustającej inspiracji – dodaje.
Uczestnicy konferencji zauważają również trudności, z którymi muszą zmierzyć się twórcy ludowi. – Trudno porównać taką działalność z zakładem produkcyjnym – zauważa pochodząca z Zakopanego Marta Walczak-Stasiowska. Chodzi przede wszystkim o wysokość emerytur dla twórców czy stawkę podatku.
– Większość twórców działa poza instytucjami, więc wsparcie ze strony państwa jest dla nich ograniczone. Nie ułatwia im to działalności – tłumaczy minister Zwinogrodzka. – Dolegliwe są również kwestie: ubezpieczeń zdrowotnych, emerytalnych czy sposobu zatrudnienia twórców oraz rodzajów posiadanych przez nich umów. Te przyziemne sprawy warunkują całą resztę.
Uczestnicy konferencji szukali rozwiązania bieżących problemów twórców. – Chcemy spróbować lub wypracować konkretne rozwiązania. Jest potrzeba wsparcia i otoczenia opieką tych twórców, którzy są nośnikami tradycji autentycznej i niepodlegającej stylizacji – przyznaje Andrzej Sar z Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie.
Rekomendacje, które powstaną po konferencji, posłużą do tworzenia nowelizacji ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. – Najpierw trzeba zdefiniować kim jest twórca ludowy i ująć go w ramy prawa. Za tym już pójdą udogodnienia, które pozwolą twórcom swobodnie kultywować wzory i sztukę ludową – stwierdza prof. Katarzyna Smyk z Instytutu Kulturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
Ogólnopolskie Konferencje Kultury odbywają się także w innych miastach Polski. W każdym z ośrodków uczestnicy skupiają się na innej dziedzinie twórczości. Wypracowane podczas dyskusji rozwiązania mają posłużyć do stworzenia nowych rozwiązań prawnych dotyczących działalności kulturalnej.
MaK
Fot. Monika Pietraszkiewicz