W Lublinie uczczono pamięć bohaterów, którzy 78 lat temu bronili miasta przed wojskami niemieckimi.
Obrona trwała trzy dni. Zaczęła się w sobotę 16 września od potyczki pod Konopnicą. Dzień później Niemcy uderzyli na miasto. Walki trwały na linii obecnej alei Kraśnickiej, a potem Alei Racławickich, a także w Rurach i w wąwozie, w którym obecnie przebiega ul. Głęboka. – Żołnierze niemieccy wdali się do szpitala Bobolanum, obecnie Wojskowego, o który trwały bardzo ciężkie walki. Polacy byli w stanie bardzo długo utrzymać swoje pozycje, a nawet kontratakowali. Niestety w końcu zostali wyparci. Ginęli również oficerowie, w tym major Juliusz Dudziński, co sprawiało, że słabło morale obrońców. Ostatecznie obrona została zakończona 18 września – opowiada Ziemowit Karłowicz z Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”.
Cmentarz wojenny był zlokalizowany przy dzisiejszej ul. Zana, gdzie od 1987 roku stoi pomnik upamiętniający obrońców Lublina. Monument został wzniesiony z inicjatywy pułkownika Władysława Rokickiego, który brał udział w obronie Lublina, a dziś uczestniczył w uroczystościach upamiętniających tamte wydarzenia.
Podczas uroczystości wręczono Medale 700-lecia Lublina. Otrzymali je: pułkownik Władysław Rokicki, a także społeczność lubelskiego Zespołu Szkół Elektronicznych im. Obrońców Lublina.
– Nagrywaliśmy film poświęcony obronie Lublina. Jest w nim rozmowa z historykiem zajmującym się tym tematem oraz wywiad z samym pułkownikiem Rokickim. Opowiadał on, że wszystko zaczęło się od bombardowań. Był chaos, wojska się wycofywały, ale znalazły się grupy ochotników, które stwierdziły, że będą bronić miasta od ostatniej kropli krwi – mówi jeden z uczniów tej placówki.
W Archiwum Państwowym w Lublinie zachowało się niewiele materiałów związanych z obroną miasta. Więcej pozostało z okresu poprzedzającego walki. – Przede wszystkim są to materiały dotyczące przygotowań do obrony i roli odgrywanej w niej przez władze. Można zwrócić uwagę na zagadnienia związane z przeprowadzaniem mobilizacji nie tylko żołnierzy, ale i koni oraz pojazdów cywilnych – informuje Łukasz Mulak z Archiwum Państwowego w Lublinie.
W wyniku działań zbrojnych w 1939 r. zniszczonych zostało prawie 300 budynków, w tym katedra, Brama Krakowska i Muzeum Lubelskie.
MaK
Na zdj.: Obchody 78. rocznicy bohaterskiej obrony Lublina, 15.09.2017, fot. Mirosław Trembecki