Katakumby w murach chełmskiej bazyliki na Górce będą przez 3 wyjątkowe dni dostępne dla zwiedzających. To będzie jedyne takie miejsce w kraju.
W czasie konferencji poświęconej odkryciom na Górze Chełmskiej będzie można zobaczyć m.in. sarkofag biskupa unickiego Porfiriusza Ważyńskiego, który był jednym z bohaterów powstania kościuszkowskiego.
– Krypty to bardzo ciekawy zabytek naszego sanktuarium – mówi proboszcz parafii Mariackiej, ksiądz Andrzej Sternik. – Każde dotknięcie muru czy posadzki jest połączone z pewnym znakiem zapytania czy może akurat coś tutaj będzie.
– W kryptach cały czas prowadzone są badania – mówi Elżbieta Bajkiewicz-Kaliszczuk, dyrektor Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Miasta Chełm. – Niemal każdy tydzień przynosi nowe informacje o tym miejscu. W związku z tym, poszczególnymi etapami będą prowadzone badania.
– Krypty to bardzo ciekawy zabytek – mówi prof. dr hab. Andrzej Buko z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. – Krypty są bardzo interesujące, budowane były w różnych czasach. Często wzajemnie się przecinają – w miejscu starszych są kolejne, są na wielu poziomach. Były tam grobowce dostojników kościelnych i osób świeckich, zapewne wnoszących wkład w katedrę czy funkcjonowanie bazyliki.
– Krypty będą udostępnione od 10.00 do 17.00. Co godzinę będzie możliwość wejścia. W kawiarence parafialnej będzie można zdobyć cegiełkę. Przeznaczeniem jest remont krypt. Na zwiedzanie będzie mogło wchodzić po ok. 10 osób. Będziemy tam mieli przewodnika audio, który będzie opowiadał o tym, co tam odkryto – mówi ksiądz Andrzej Sternik.
– Przed kilkoma laty w bazylice Narodzenia Najświętszej Maryi Panny była wymieniana posadzka i wtedy na podstawie obiektów można było zobaczyć jak to miejsce się zmieniało. Wszystko to zostało zeskanowane i teraz naukowcy wiedzą gdzie co jest, ale zobaczyli to tylko z góry. To, co jest głęboko pod ziemią dopiero będzie badane. Jak mówią archeolodzy, nigdy niczego nie bada się do końca po to, by zostawić kolejnym pokoleniom, bo z czasem są inne techniki i możliwości – mówi Elżbieta Bajkiewicz-Kaliszczuk.
Naukowcy podczas prac znaleźli wiele cennych zabytków związanych z liturgią, np. misternie haftowane złotymi nićmi elementy stroju. Szaty liturgiczne będzie można oglądać w chełmskim muzeum i w kryptach.
Krypty zostaną udostępnione zwiedzającym w dniach 27-29 września.
ŁoM (opr. DySzcz)
Fot. Małgorzata Łobejko