2 listopada 1918 roku, jako jedno z pierwszych miast II Rzeczpospolitej, Chełm został wyzwolony spod zaboru.
O wyzwoleniu miasta z rąk Austriaków zdecydowała Polska Organizacja Wojskowa uwzględniając sytuację na froncie pierwszej wojny światowej, aspiracje niepodległościowe mniejszości ukraińskiej czy strategiczne położenie miasta, ale nie tylko.
– Bazylika na górze chełmskiej była ogromnym arsenałem – mówi historyk i regionalista Zygmunt Gardziński. – Przyjechali tutaj Wiktor Ambroziewicz, Gustaw Orlicz-Dreszer, Felicjan Lechnicki i udało się. Początkowo grupą niewielu patriotów zajęli magazyny broni, później stację kolejową Chełm.
W pierwszych dniach po odzyskaniu niepodległości Gustaw Orlicz-Dreszer pełnił rolę komisarza wojskowego miasta, Wiktor Ambroziewicz komisarza cywilnego, a Felicjan Lechnicki komisarza powiatu chełmskiego.
W Chełmskiej Bibliotece Publicznej otwarto dziś (02.11) wystawę Wielka Wojna na Lubelszczyźnie, pokazującą między innymi dążenia niepodległościowe Polaków na tym terenie.
DoG / opr. KS
Na zdjęciu: Chełm 1914-1918. Fot: lublin.ap.gov.pl