Ponad 200 zabytkowych przedmiotów przekazała dziś (29.01) dla Muzeum Południowego Podlasia Służba Celno-Skarbowa. Eksponaty zostały zatrzymane podczas prób ich przemytu przez granicę z Ukrainą.
Okazy z granicy
Wśród przekazanych przedmiotów można znaleźć prawdziwe „perełki”. – Są wśród nich monety z okresu 20-lecia międzywojennego, ikony Matki Bożej Kazańskiej i Matki Bożej Znak, niemieckie aparaty fotograficzne z lat 30. XX wieku i monety z XVI i XVII wieku – mówi Violetta Jarząbkowska, dyrektor Muzeum Południowego Podlasia w Białej Podlaskiej.
Przekazanie nie jest proste
Zabytkowe przedmioty zostały zatrzymane na granicy głównie w 2016 i 2017 roku. – Czas od uchwycenia do przekazania zazwyczaj jest nawet kilkuletni. Najpierw sąd musi orzec o przypadku na rzecz Skarbu Państwa, a później wojewódzki konserwator zabytków decyduje do kogo mogą trafić te eksponaty – wyjaśnia Marta Szpakowska, rzecznik Izby Administracji Skarbowej w Lublinie.
– To trudna praca do ujawniania. Należy mieć wyczucie, obserwować trasę przejazdu podróżnego, przewożony bagaż, zachowanie, czyli szereg czynników psychologicznych – zauważa kom. Waldemar Chomicz, naczelnik Lubelskiego Urzędu Celno-Skarbowego w Białej Podlaskiej. – Takie przedmioty przechowywane są w bardzo zakamuflowany sposób. Bywają ukrywane w podwójnych ściankach, podwójnych dnach walizek czy elementach konstrukcyjnych samochodu lub przedziału w wagonie. Posługujemy się specjalistycznym sprzętem do wykrywania metali oraz urządzeniami rentgenowskimi.
Piękne eksponaty
– Uwagę przykuwa kolekcja zabytkowych produkcji niemieckich aparatów pochodzących z okresu międzywojennego, które posiadają elementy złocone, a niektóre mają ornamentykę faszystowską z nawiązaniami do olimpiady z 1936 roku – zauważa Michał Litwiniuk, prezydent Białej Podlaskiej. – Jeden z aparatów jest oznaczony żołnierskim nawołaniem mówiącym, że „mym honorem jest lojalność”. Dla osób zainteresowanych historią jest to nie lada gratka.
Służba Celno-Skarbowa przekazuje do Muzeum Południowego Podlasia zatrzymane podczas próby przemytu zabytki już od lat 70. ubiegłego wieku. – Największa kolekcja ikon w Polsce została pozyskana w wyniku przekazu służb celnych. Nasze muzeum zyskało bardzo dużo dzięki tej współpracy i ulokowaniu w pobliżu granicy – dodaje Jarząbkowska.
Przekazane dziś do muzeum eksponaty będą wkrótce opracowane i skatalogowane. Ostatnie przekazanie zabytków przez Służbę Celno-Skarbową dla Muzeum Południowego Podlasia miało miejsce w 2016 roku. Wówczas do kolekcji muzealnej trafiły głównie ikony.
MaT / opr. KS
Fot. Małgorzata Tymicka