Na zdj. dr Wiesław Poleszak i dr Grzegorz Kata
Każdy ma jakiś talent, a uzdolnienia warto rozwijać – z tego założenia wychodzą eksperci z Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie, którzy w ramach projektu Uniwersytet Młodych Odkrywców realizują program zwiększający kompetencje uczniów w zakresie krytycznego myślenia, kreatywności, rozwiązywania problemów i pracy w grupie.
Uniwersytet Młodych Odkrywców – pod tą nazwą kryją się trzy projekty skierowane do uczniów kilku gmin na Lubelszczyźnie, które realizuje Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie: „Ciekawi siebie, ciekawi świata”, „Młodzi zdolni ze Świdnika”, „Młodzi zdolni z Lublina”.
– Punktem wyjścia jest przede wszystkim nasze zainteresowanie tematem uzdolnień młodych ludzi – mówi dr Grzegorz Kata, psycholog, wykładowca Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie: – Jakiś czas temu, w ramach innego projektu, zaprojektowaliśmy test uzdolnień wielorakich, który ma na celu rozpoznanie i identyfikację uzdolnień młodych ludzi. Według badań, szczególnie tych zachodnich, młodzi ludzie, którzy już wiedzą jakie mają uzdolnienia, w ok. 95 procentach nie wykorzystują ich w życiu dorosłym. Po zakończeniu nauki w szkole te talenty giną. Stąd też nasz pomysł, żeby w ramach tych projektów wesprzeć młodych ludzi w rozpoznaniu talentów, a potem w ich wykorzystywaniu na rzecz szkoły.
– Z wielu talentów, szkoła odnosi się tylko do wybranych, ale też nie zawsze skutecznie – zaznacza dr Wiesław Poleszak, psycholog, wykładowca Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji w Lublinie: – Mogę być utalentowany matematycznie, ale jeśli nie znajdę porozumienia z nauczycielem matematyki, to szybko mogę się zniechęcić. Albo wręcz przeciwnie – czuję się bardzo pewny i mogę wytykać błędy nauczycielowi, który będzie czuł się zaatakowany i niechętny do współpracy. Czasami gdzieś po drodze gubimy te talenty. Im wcześniej wykopiemy taki talent, tym większa szansa, że dziecko go nie zakopie.
W projektach uczestniczy spora grupa uczniów, licząca 360 osób.
– Są to osoby z Lublina i gmin podlubelskich – mówi dr Grzegorz Kata: – Projekt już trwa. Składa się z kilku bloków. Pierwszy blok poświęcony jest rozpoznaniu talentów i uzdolnień. W drugim kroku uczniowie spotykają się na warsztatach o charakterze interpersonalnym, gdzie uczą się sprawnej komunikacji i lepszego poznania siebie w grupie, co ma ich przygotować do tego, żeby później na bazie swoich talentów odpowiedzieli na jakiś wybrany problem środowiska szkolnego i zaprojektowali jakąś odpowiedź. W ramach tego otrzymują później wsparcie w kolejnych warsztatach. Są to na przykład warsztaty z robotyki, z wykorzystywania współczesnych mediów w edukacji i nauce. Spotykają się też z ekspertami od uzdolnień, którzy dodatkowo ich wspierają, rozwijają ich pasje, żeby wzbogaceni tym wszystkim mogli jeszcze skuteczniej przekazać to swoim rówieśnikom, którzy nie biorą udziału w projekcie.
– Łatwo popełnić błąd, kiedy zaczynamy wspierać dziecko w celach, które nam, dorosłym, wydają się istotne. A uzdolnienie dziecka może mieć zupełnie innego rodzaju charakter, niekoniecznie wynoszący go na pierwsze miejsca w różnych konkursach. Przede wszystkim uzdolnienie ma służyć samemu dziecku, żeby to ono dojrzewało i w dorosłym życiu wybrało zawód zgodny ze swoim potencjałem – zaznacza dr Grzegorz Kata.
Projekt trwa. Ile z wstępnych założeń udało się osiągnąć?
– Bardzo dobrze to wystartowało – mówi dr Wiesław Poleszuk: – Okazuje się, że nie jest tak źle, jakby się nam wydawało, że ponad połowa dzieci ma jakieś uzdolnienie, które my mierzymy, a przecież nie jesteśmy w stanie uchwycić wszystkich. Uzdolnienie to nie jest to coś, czego dziecko uczy się w szkole. Może tak być. Z reguły dzieci zdolne w jakimś obszarze chętniej i łatwiej się uczą, więc mają z reguły dobre oceny. Ale nie jest tak zawsze, bo uczenie to inny proces od uzdolnienia. Uzdolnienie to coś, co jest wpisane w naszą właściwość bio-psychiczną, czyli coś, z czym się rodzimy, co mamy i co możemy rozwijać albo zakopać. Jest też wiele osób, które miały szansę zostać wielkimi ludźmi, a nic z tym nie zrobili.
Projekt Uniwersytet Młodych Odkrywców jest realizowany przez Fundację Rozwoju Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji. Potrwa do czerwca przyszłego roku.
ToNie (opr. DySzcz)
Fot. Weronika Pawlak