8 marca w Lublinie rusza wyjątkowy projekt unijny skierowany dla osób żyjących w przewlekłym stresie lub cierpiących na przewlekły ból. „Żyj bez stresu, żyj bez bólu – Uniwersytecki Program Edukacyjny” realizowany jest przez Uniwersytet Medyczny we współpracy z Ośrodkiem Terpa oraz Forum Lubelskich Organizacji Pozarządowych i współfinansowany jest ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja, Rozwój.
W ramach projektu przewidziano warsztaty rozwoju osobistego oraz wykłady dotyczące radzenia sobie z bólem.
Stres może być przyczyną wielu chorób albo nasilać ich objawy – alarmują specjaliści.
– Kiedy mówimy o chorobach, które są silnie związane ze stresem, to jako pierwsze przychodzą na myśl choroby układu krążenia, czyli na przykład nadciśnienie tętnicze, ale też takie choroby jak zespół jelita drażliwego, choroby dermatologiczne, takie jak liszaj, atopowe zapalenie skóry – mówi Agnieszka Mazurkiewicz, psycholog, psychoterapeuta z gabinetów Terpa: – Przewlekły stres może też powodować dolegliwości bólowe. Pierwszymi, które przychodzą na myśl, są oczywiście ból głowy, brzucha, uczucie kłucia w klatce piersiowej. Warto też zwrócić uwagę na mniej oczywiste objawy, jak bóle pleców, kręgosłupa, a nawet ból urogenitalny, czyli ból wejścia do pochwy, okolic cewki moczowej. Ból jest wtedy związany z nadmiernym napięciem mięśni. A kiedy napinamy nadmiernie mięśnie? W stresie.
– Kiedy przekroczymy barierę bezpiecznego stresu, który nas mobilizuje, w momencie, kiedy czujemy, że ta mobilizacja zaczyna rzutować na nasze życie rodzinne i obowiązki, wtedy należałoby jednak spróbować odpowiedzieć na pytanie czy dolegliwości bólowe, które się pojawiają, związane są właśnie z tym stanem – mówi dr Monika Prędecka z Katedry i Zakładu Fizjologii Człowieka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: – Naszym pierwszym krokiem powinna być wizyta w gabinecie lekarskim, ponieważ lekarz jest w stanie ocenić czy dane dolegliwości bólowe związane są z chorobą samą w sobie czy rzeczywiście mogą być konsekwencją przedłużającego się stresu.
– Stres, który przekłada się na przewlekły ból, dotyka co czwartego Polaka – mówi Patrycja Manowska z Ośrodka Terpa: – Jest to bardzo duża grupa osób, które są odbiorcami naszego programu.
– Musimy tez zdać sobie sprawę, że to, jakiego rodzaju ból się pojawi, zależy od naszej kondycji przed zadziałaniem czynnika stresującego – mówi Monika Prędecka.
– Rola czynników zupełnie pozaobiektywnych w odczuwaniu bólu jest bardzo szeroka, bo do nich należą zarówno pewne aspekty emocjonalne, egzystencjalne, społeczne, ale również fizyczne i psychiczne – mówi Teresa Małecka-Masalska, kierownik Katedry i Zakładu Fizjologii Człowieka Uniwersytetu Medycznego w Lublinie: – Dodatkowo, odczuwanie będzie zależne od płci, wieku i wcześniejszych doświadczeń, ponieważ wiemy już o tym, że występuje coś takiego jak pamięć bólowa.
– Większość doniesień naukowych dotyczy bólu i mężczyzn, bo jest to łatwiejsze do zbadania. Panowie nie podlegają takim wahaniom jak panie, w związku z czym zebranie jednej, mniej więcej jednolitej, grupy badanej, jest znacznie łatwiejsze niż w przypadku kobiet – mówi Monika Prędecka: – To, jak odczuwamy ból u kobiet, jest uzależnione od fazy cyklu menstruacyjnego. Są to momenty, kiedy jesteśmy twardsze, i rzeczywiście hormony powodują, że radzimy sobie z tym bólem lepiej. Są też momenty w naszym cyklu miesięcznym, które powodują, że dolegliwości bólowe są silniejsze.
– Nie chodzi o to, żeby w sytuacji, kiedy odczuwamy skrajny stres, wziąć dziesięć głębokich wdechów i wydechów – mówi Agnieszka Mazurkiewicz: – Technik redukcji napięcia musimy uczyć się w sytuacjach neutralnych. Musimy się ich uczyć wcześniej, żebyśmy mogli je wykorzystać wtedy, kiedy będzie to nam potrzebne. Oddech przede wszystkim, ale równie fajnymi technikami redukcji napięcia są konkretne treningi relaksacyjne, które mają udowodnione naukowe działanie obniżające stres. I to na przykład trening autogenny Schultza, trening progresywny Jacobsona. To są techniki, które głównie opierają się na uważności, na generowaniu poczucia ciężkości, poczucia ciepła w kończynach. Ja bym chciała na warsztatach pokazać wszystkim, którzy przyjdą, w jaki sposób te treningi mogą sobie sami robić w domu.
Wykład inauguracyjny w ramach projektu odbędzie się w Dzień Kobiet (8.03) na Uniwersytecie Medycznym. Udział w wykładach i warsztatach jest bezpłatny, a szczegóły dostępne są na stronie zyjbezbolu.umlub.pl
LilKa (opr. DySzcz)