W Polsce jest dziś (02.05) obchodzony Dzień Flagi – jedno z najmłodszych świąt państwowych. Zostało ustanowione uchwałą Sejmu w 2004 roku, by propagować wiedzę o polskiej tożsamości oraz symbolach narodowych.
Czy flaga jest symbolem, który łączy pokolenia? – Myślę, że mimo wszystko tak – mówi na antenie Radia Lublin historyk prof. Marek Wierzbicki (na zdjęciu) z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. – Polacy mają w sobie ogromną tęsknotę do jedności. Flaga wyraża tę wspólnotę i dostarcza emocjonalnej więzi z polską wspólnotą narodową. Wydaje mi się, że to wyraźnie widać. Z roku na rok coraz więcej biało-czerwonych flag pojawia się nie tylko w czasie Dnia Flagi, ale również w czasie innych świąt państwowych. To pokazuje, że Polacy są dumni ze swojej flagi – dodaje.
Na zdjęciach flagi Słuchaczy Radia Lublin / fot. nadesłane
Czy takie święto, jak to dzisiejsze, jednoczy, integruje? – Z roku na rok dopracowujemy się coraz bardziej bogatych form obchodów różnych rocznic narodowych, państwowych – zaznacza prof. Wierzbicki. – To są przede wszystkim uroczyste celebracje, msze święte, apele i wtedy gromadzimy się razem. Nie należy jednak zapominać o różnego rodzaju festynach, biegach ulicznych, wspólnych ogniskach i śpiewach. To są takie elementy, które nas łączą, na przekór przekonaniom, że najbardziej lubimy świętować nasze klęski narodowe. Proszę zobaczyć, że wszystkie trzy największe święta państwowe (3 maja, 15 sierpnia, 11 listopada) , to celebracja sukcesu. To sukces osiągnięty głównie dzięki temu, że potrafiliśmy być wspólnotą i razem walczyć o ważne cele – dodaje.
Na czym polega fenomen flagi? – Flaga jest symbolem narodowym – podkreśla prof. Wierzbicki. – W osobowości człowieka zawsze istnieje taka tęsknota za symbolami. Znakiem, który będzie wyrażał coś bardzo bliskiego, głębokiego. Coś, co wzbudza emocjonalne reakcje. Myślę, że flaga jest właśnie czymś takim. Po wielu latach, kiedy widzimy ją w sytuacjach szczególnych dla nas wszystkich, to wtedy odbieramy jej widok ze wzruszeniem – dodaje.
Czy flagę można zawłaszczyć? – W naszych czasach bardzo często dochodzi do tego, że flagi używają różne grupy społeczne, zawodowe, które realizują swoje własne interesy – opowiada gość Radia Lublin. – Stosowanie w takich przypadkach w sposób bardzo nachalny flagi może być zawłaszczeniem. Tak samo jest w reklamie. Czasami spoty bardzo często wykorzystują nasze przywiązanie emocjonalne do symboli narodowych i zdarza się, że używają flagi w celach promocyjnych. Chodzi w tym o zdobycie zysku, więc to już moim zdaniem jest nadużycie – dodaje.
Barwy narodowe Polacy przejęli od dynastii Piastów. Według kronik, pierwszy raz biały orzeł na czerwonym tle pojawił się na koronacji Przemysła II w czerwcu 1295 roku. Wiadomo jednak, że Piastowie wcześniej używali orła jako symbolu, choć na sztandarach dynastii pojawiały się też lwy i smoki. Użycie barw białej i czerwonej ma nie tylko symboliczne, ale i praktyczne znaczenie. Wysokiej jakości czerwony barwnik był bowiem masowo wytwarzany w średniowiecznej Polsce. Choć drogi, był bardzo popularny wśród mieszkańców królestwa.
Dzisiejsze barwy i symbole narodowe w Polsce określa 28 artykuł Konstytucji. Ich szczegóły opisuje natomiast kilkukrotnie nowelizowana ustawa z 31 stycznia 1980 roku o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej.
MaG / IAR / opr. PaW
Fot. archiwum