450 lat temu, 1 lipca 1569 r., senatorowie oraz posłowie Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego potwierdzili i uroczyście zaprzysięgli Unię Lubelską.
Międzynarodowe obchody tego jubileuszu odbyły się wczoraj (30.06) w Centrum Spotkania Kultur. Zgromadzili się tam przewodniczący i przedstawiciele parlamentów Europy Środkowej i Wschodniej, którzy wzięli udział w spotkaniu Zgromadzenie Parlamentarnego Polska-Litwa oraz debacie poświęconej europejskiemu znaczeniu dziedzictwa Unii Lubelskiej dla współczesnych narodów i państw.
Wydarzenia w CSK poprzedziła uroczysta Msza święta w Archikatedrze Lubelskiej: – Jest pięknie, duchowo, aż łezka się pokazała – mówili uczestnicy. – Nie spodziewałam się, że będzie tak uroczyście. Jestem zachwycona.
– Unia Lubelska spowodowała powstanie unikatowego organizmu politycznego, zbudowanego na zasadach wolności i równości – powiedział w Lublinie szef Gabinetu Prezydenta RP, Krzysztof Szczerski. – Ten związek przetrwał wszystkie burze dziejowe. Padł dopiero pod ciosami zewnętrznej agresji. Nasi przodkowie byli prekursorami takiej współpracy między narodami europejskimi, jaka dzisiaj realizowana jest szeroko w ramach Unii Europejskiej, a także w naszym regionie w ramach Trójmorza, Grupy Wyszehradzkiej czy innych form współpracy regionalnej.
Czytaj też: Uroczyste obchody 450-lecia Unii Lubelskiej [RELACJA]
– Spotykamy się w pięknym mieście Lublinie – mówił marszałek Senatu, Stanisław Karczewski. – Historycznym miejscu ważnym nie tylko dla Polaków i Litwinów, ale dla całej Europy. Cieszę się, że tak wielu zagranicznych gości bierze udział w naszych uroczystościach: Mszy świętej, składaniu wieńców pod pomnikiem i debacie dotyczącej dziedzictwa Unii Lubelskiej. Dziedzictwo Unii Lubelskiej jest ważne nie tylko dla Polaków, ale także dla Litwinów, Białorusinów, Łotyszy, Ukraińców. Jest ważne w ogóle dla całego naszego regionu.
– Istota tego wielkiego projektu zawierała się w haśle „Wolni z wolnymi, równi z równymi” – zaznaczał marszałek Sejmu, Marek Kuchciński. – Powstała nowa przestrzeń publiczna, której filarami były: parlamentaryzm, samorządność, tolerancja, niezależność, niezależność sądownictwa, republikański wybór monarchy, wolność i równość, szeroka sfera prywatna. Te filary są dziełem Unii Lubelskiej i są jej dziedzictwem.
– Pokazaliśmy współczesnym Europejczykom, że możemy zgodnie funkcjonować w ramach tworu państwowego, stworzonego przez wiele narodów. Unia Europejska jest tego emanacją. My wytyczaliśmy szlaki i pokazaliśmy, że można zgodnie funkcjonować w wielonarodowym państwie – mówił marszałek województwa lubelskiego, Jarosław Stawiarski.
– Unia Lubelska była stworzona w trudnych warunkach, ale połączyła wartości Polski i Litwy – zaznaczył przewodniczący Sejmu Republiki Litewskiej Wiktor Pranckietis.
– Dziedzictwo Unii Lubelskiej łączy. Jest płaszczyzną do współpracy między dzisiejszymi państwami Europy Środkowo-wschodniej. Fakt, że twórcami Unii Lubelskiej byli parlamentarzyści powoduje, że dziś parlament jest gospodarzem uroczystości. To bardzo dobry sygnał, że parlamentarzyści z wielu krajów zebrali się w tej części Europy, bo to nasze wspólne dziedzictwo. Pokazuje to, że to wciąż jest żywe – powiedział Krzysztof Szczerski.
Uroczystości zakończył koncert w Centrum Spotkania Kultur. Natomiast do 4 lipca trwają miejskie obchody 450. rocznicy zawarcia Unii Lubelskiej. Tego dnia w 1569 roku dokument ratyfikował król Zygmunt August.
MaK
Fot. Piotr Michalski