Centrum Religijno-Zabytkowe oddano do użytku w Hannie w powiecie włodawskim. W ramach unijnego projektu, który realizowała gmina wraz z miejscową parafią, wyremontowano zabytkowy XVIII-wieczny kościół, starą plebanię, dawną szkołę oraz przykościelną dzwonnicę.
Aby chronić zabytki
– Celem projektu była przede wszystkim ochrona miejscowych zabytków. Przy okazji gminna, która była głównym inwestorem będzie też czerpać z tego tytułu dochody – mówi wójt gminy Hanna Grażyna Kowalik. – Naszym założeniem jest, że oprócz kościoła w budynkach towarzyszących, czyli dzwonnicy, starej plebanii i starej szkole, pokazujemy wielokulturowość tych terenów. To działanie komercyjne udostępniane za pomocą biletów wstępu. Liczymy, że będzie to koło napędowe do rozwoju gminy.
Całkowity remont kościoła
– Dzięki temu projektowi kościół został uratowany – zauważa ks. Marek Uzdowski, proboszcz parafii pw. św. Apostołów Piotra i Pawła. – Jego stan był ciężki, budynek chylił się ku upadkowi. Kościół jako zabytek jest niezwykle ciekawy. Był odkryty i znany, ale nikt nie znał treści imienia Bożego, które umieszczone jest na dwóch ołtarzach. Znajdują się w nim spółgłoski hebrajskie i aramejskie samogłoski – to zapis z czasów niewoli babilońskiej. Po zerwaniu podłogi pod ołtarzem głównym odkryto dwa kamienie ołtarzowe. Większy jest kamieniem kościoła unickiego, drugi – nadbudowany to kamień kościoła prawosławnego. Będzie można je teraz oglądać i poznawać ich historię – to ciekawe przeżycie i doświadczenie. W kościele usunięto fundamenty, pozostały jedynie główne kamienie podtrzymujące. Wylano beton, a kościół został podniesiony, usztywniony, wyprostowany – dodaje ks. Uzdowski. – Zmieniono elewację zewnętrzną, kościół pokryto gontem, wymieniono dach. Wewnątrz odnowiono wszystkie ołtarze i płótna.
Wyjątkowość miejsca
– Kościół jest ważnym miejscem dla mieszkańców. Teraz mamy nadzieje, że będziemy atrakcyjniejsi turystycznie – zaznaczają mieszkańcy. – Prawie cała społeczność gminy jest zaangażowana.
– Kościół w Hannie jest wyjątkowy z wielu powodów – przyznaje Paweł Wira, chełmski konserwator zabytków. – To świątynia drewniana, a takie zawsze mają szczególny klimat. Kościół został ufundowany w 1739 roku przez Hieronima Radziwiłła. Świątynia po rozbudowie w latach 60. XVIII wieku dotrwała do czasów współczesnych niemal w niezmienionym kształcie.
– To miejsce, gdzie mamy obiekty zabytkowo-religijno-kulturowe – wyjaśnia Hubert Kowalik, menadżer projektu. – Mamy kościół i inne obiekty, w których będziemy organizować spotkania i wystawy dla poszczególnych kultur. W gminie Hanna w przeszłości byli obecni Tatarzy, była cerkiew unicka, później prawosławna, a teraz jest kościołem katolickim.
Na czas trwałości projektu – to jest 10 lat, wyremontowane obiekty, wraz z kościołem przejęła gmina. Koszt inwestycji wyniósł 8 mln złotych, z czego blisko 6 mln złotych pochodziło z budżetu unijnego.
MaT
Fot. Małgorzata Tymicka
Czytaj też: Hanna zmieniła się w turystyczną perełkę regionu