2 listopada 1921 roku w Lublinie przyszła na świat Wanda Wiktoria Półtawska z d. Wojtasik. Dzisiaj kończy 98 lat.
CZYTAJ TAKŻE: Wanda Półtawska: Każdy musi mieć coś cenniejszego niż własne życie
Wanda Półtawska, doktor psychiatrii i działaczka na rzecz obrony życia człowieka od poczęcia do naturalnej śmierci. Przez kilkadziesiąt lat zajmowała się poradnictwem małżeńskim i rodzinnym. Wykładała w Papieskiej Akademii Teologicznej. Była przyjaciółką i współpracowniczką papieża Jana Pawła II, obecną przy jego śmierci. W 2016 roku została odznaczona Orderem Orła Białego.
Przed II wojną światową działała w harcerstwie, podczas okupacji pełniła funkcję łączniczki. Aresztowana za działalność konspiracyjną, została wywieziona do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie poddano ją pseudomedycznym eksperymentom. Po wyzwoleniu uczestniczyła w pracach Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce.
Od 1955 do 1997 roku doktor Półtawska wykładała medycynę pastoralną w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. W latach 80. prowadziła wykłady w Instytucie Jana Pawła II przy Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie.
W 1967 roku zorganizowała Instytut Teologii Rodziny przy krakowskiej PAT i kierowała nim przez 33 lata, szkoląc młode małżeństwa, narzeczonych oraz księży. Współpracowała z Papieską Radą dla Pracowników Służby Zdrowia. Po utworzeniu Papieskiej Rady Rodziny w 1983 roku, weszła w jej skład, razem z mężem Andrzejem Półtawskim. W 1994 roku została członkiem Papieskiej Akademii Życia. W 2014 opublikowała „Deklarację wiary”, opisującą wartości i zasady bioetyki katolickiej. Dokument, podpisany przez blisko 4 tysiące osób, spowodował medialną debatę o roli i granicach stosowania przez lekarzy klauzuli sumienia.
Wydała między innymi wspomnienia z obozu w Ravensbrück: „I boję się snów” – przetłumaczone na kilka języków, a także książki „Stare rachunki”, „Z prądem i pod prąd”, „Rekolekcje beskidzkie”, „Jeden pokój” – zapis rozmów na podstawie filmu Pawła Zastrzeżyńskiego o tym samym tytule. Jest bohaterką dokumentu „Duśka”. W 2018 opublikowała książkę „Genealogia divina. Boże pochodzenia człowieka” – zbiór wykładów na temat małżeństwa, powołania do rodzicielstwa oraz sytuacji współczesnych rodzin.
Została odznaczona między innymi Medalem Polskiego Senatu i Komandorią papieskiego Orderu św. Grzegorza. Otrzymała doktorat honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Notre Dame Pontifical Catechetical Institute w Arlington w Virginii.
3 maja 2016 roku doktor Półtawska odebrała z rąk prezydenta Andrzeja Dudy najwyższe polskie odznaczenie – Order Orła Białego. Otrzymała je w uznaniu zasług dla Rzeczypospolitej, za propagowanie wartości i znaczenia rodziny we współczesnym społeczeństwie, a także za „chrześcijańskie świadectwo humanizmu i wkład w rozwój katolickiej nauki społecznej”.
Wanda Półtawska nadal jest zaangażowana w działalność społeczną, spotyka się z ludźmi, uczestniczy w spotkaniach i wykładach. W kwietniu 2019 roku na Jasnej Górze wzięła udział w Pielgrzymce Rodzin Więźniarek Obozu Koncentracyjnego Ravensbrück.
Urodziła się 2 listopada 1921 roku w Lublinie. Po wybuchu II wojny światowej wraz z grupą harcerek Szarych Szeregów działała w konspiracji, była łączniczką. W lutym 1941 roku aresztowana przez gestapo, przez kilka miesięcy była przetrzymywana i torturowana w więzieniu na Zamku w Lublinie. 22 września z zaocznym wyrokiem śmierci przewieziono ją do obozu w Ravensbrück w Niemczech, a w marcu 1945 roku do Neustadt-Gleve, gdzie przebywała do wyzwolenia.
Po wojnie podjęła studia medyczne, a potem psychiatryczne. W 1947 roku wyszła za mąż za Andrzeja Półtawskiego, żołnierza Armii Krajowej, uczestnika Powstania Warszawskiego, wybitnego filozofa, etyka i antropologa. Państwo Półtawscy mają cztery córki. Rodzina była zaprzyjaźniona z Karolem Wojtyłą, późniejszym papieżem. Wanda Półtawska jest przekonana, że dzięki jego wstawiennictwu u Ojca Pio, którego w 1962 roku prosił o modlitwę w intencji pani doktor, została ona uzdrowiona z choroby nowotworowej.
W latach 1954-1972 pracowała w Poradni Wychowawczo-Leczniczej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prowadziła badania tzw. dzieci oświęcimskich, osób, które w dzieciństwie trafiły do niemieckich obozów koncentracyjnych. Opracowała metodę „psychoterapii obiektywizującej”, opartą na uświadamianiu nieprzystosowanym młodym ludziom ich miejsca w rodzinie i społeczeństwie. Zajmowała się też problemami związanymi z wpływem przerywania ciąży na psychikę kobiety. Przez 10 lat była także radną Krakowa.
Została uhonorowana medalami: „Pro Ecclesia et Pontifice” oraz św. Jadwigi Akademii Papieskiej w Krakowie. Otrzymała Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Medal 700-lecia Miasta Lublin. W 2018 roku odebrała nagrodę „Świadek Historii” przyznaną przez Instytut Pamięci Narodowej, a rok później – w maju 2019 – Nagrodę IPN Kustosz Pamięci Narodowej.
Doktor Półtawska ma honorowe obywatelstwa kilku polskich miast, między innymi Lublina i Zakopanego. W czerwcu 2019 roku została odznaczona Krzyżem Małopolskim – Złotą Odznaką Honorową Województwa Małopolskiego.
RL / IAR
Fot. RL