W Lublinie rozpoczęły się obchody Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na Lubelszczyźnie. Podczas spotkania w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim mówiono o tym, dlaczego pamięć o Zagładzie jest tak ważna.
– Słuchaczy – uczestniczących w sesji głównie za pośrednictwem Internetu – powitała profesor Sabina Bober z Pracowni Dziejów Mniejszości Narodowych w Europie Środkowej i Wschodniej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. – Spotykamy się by oddać hołd tym, których nie ma pośród nas, a byli częścią naszego społeczeństwa. Budowali wolną, niepodległą Polskę. Służyli jej doświadczeniem, pracą, wiedzą i majątkiem. Żydzi byliby dalej częścią naszej społeczności, gdyby w człowieku nie zwyciężyła nienawiść, która doprowadziła do zagłady 6 milionów niewinnych istnień. Eksterminacja Żydów przez hitlerowskie Niemcy, dokonana tu, na lubelskiej ziemi, była największą zbrodnią, jakiej dopuścił się człowiek przeciw drugiemu człowiekowi.
CZYTAJ: Prof. Sabina Bober: Gdy zaczęła się eksterminacja Żydów, państwa zachodnie milczały
– Kiedy czytam leksykon „Sylwetki Żydów lubelskich”, niezwykle cenną publikację, współredagowaną przez prof. Sławomira Żurka, nie potrafię oprzeć się projektowaniu alternatywnej historii naszego miasta. Przecież Holokaust, oprócz wymiaru indywidualnego i wspólnotowego odczuwanego przez Żydów, miał też wymiar społeczny dla miasta, w znaczeniu ponad narodowościowym i ponadwyznaniowym – mówi prof. Magdalena Charzyńska-Wójcik, dziekan Wydziału Humanistycznego KUL.
ZOBACZ ZDJĘCIA: III Obchody Dnia Pamięci o Ofiarach Holocaustu
– Holokaust spowodował przerwę w obecności Żydów w historii i kulturze polskiej. Oczywiście musimy pamiętać też o liczbach. Spośród 3,5 miliona Żydów żyjących w Polsce przed II wojną światową, zginęło ponad 3 mln. Czyli zginęło ponad 3 mln obywateli II Rzeczpospolitej. A miejscem ich śmierci było przede wszystkim Auschwitz, ale na kolejnych miejscach są: Bełżec, Treblinka, Sobibór, Majdanek, czyli miejscowości położone we wschodniej części Polski. Dlaczego? Dlatego, że tutaj zamieszkiwała największa liczba Żydów na terenie Rzeczpospolitej – mówi prof. Sławomir Żurek, dyrektor Międzynarodowego Ośrodka Badań nad Historią i Dziedzictwem Kulturowym Żydów Europy Środkowej i Wschodniej KUL.
– Lektura leksykonu wskazuje, że losy lubelskich Żydów, których życie przypadło na czas wojny, sprowadzają się w pewnym uproszczeniu do trzech przypadków. Przypadek pierwszy – data śmierci przypada na czas wojny. Przypadek drugi – data śmierci wybiega poza okres wojny, ale wówczas w przeważającej części miejsce śmierci jest daleko od Lublina i Polski. Trzeci przypadek – losy nieznane – stwierdza prof. Magdalena Charzyńska-Wójcik. – Kumulacja informacji na temat konkretnych osób jest boleśniejsza niż paraliżujące liczby. Nie możemy tej historii zmienić, ale możemy oddać cześć jej bohaterom.
W kolejnych dniach zaplanowano prelekcje dotyczące Holokaustu i Sprawiedliwych wśród Narodów Świata dla uczniów szkół podstawowych w regionie. Program całych obchodów można znaleźć w załączniku poniżej.
MaK / opr. ToMa
Fot. Iwona Burdzanowska