Wolontariuszy do liczenia gawronów poszukuje Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne. Ornitologów interesuje liczba gniazd w kolonii czy ich lokalizacja. Dla specjalistów to ważne informacje, ponieważ gawron znalazł się na „Czerwonej liście ptaków Polski”, czyli w grupie gatunków narażonych na wyginięcie.
– Chcemy porównać dane dotyczące populacji z tymi zebranymi w naszym regionie 10 lat temu – mówi Tomasz Bajdak z Lubelskiego Towarzystwa Ornitologicznego. – Na początek najlepiej wejść na nasz profil Lubelskiego Towarzystwa Ornitologicznego na Facebooku lub na stronę internetową. Została utworzona też specjalna mapa dostępna dla każdego z lokalizacją znanych nam kolonii. Na tej mapie zaznaczone są kolonie, które już są obstawione przez liczących i te, które jeszcze czekają na wolontariuszy. Gawrony należą do gatunków, które gnieżdżą się skupiskowo. Rzadko zdarzają się pojedyncze gniazda. Jeżeli widzimy pojedyncze gniazdo, to prawdopodobnie jest to zalążek nowo powstałej kolonii, która z czasem potrafi rozrosnąć się do dużych rozmiarów – opowiada.
– Liczebność tego gatunku bardzo wyraźnie spada – stwierdza dr hab. Ignacy Kitowski, profesor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Chełmie. – W bardzo wielu przypadkach mamy zjawisko wycinania drzew w kolonii gawronów. Ptaki są płoszone ptaków podczas rozrodów. Natomiast podczas badań, które wykonał mój zespół, gdzie analizowaliśmy wątroby padłych gawronów, okazuje się, że cechują je bardzo wysokie poziomy metali ciężkich – dodaje.
– Gawron tak jak zdecydowana większość ptaków Polski jest gatunkiem objętym ochroną. Na terenach miejskich jest to ochrona częściowa, na terenach pozamiejskich jest ochrona ścisła. Objawia się to tym, że w przypadku, kiedy najczęściej samorządy, czy spółdzielnie mieszkaniowe, chcą podjąć kroki mające na celu redukcję populacji gawrona, muszą zwrócić się z prośbą o wydanie stosownego zezwolenia do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska – wyjaśnia Tomasz Bajdak.
– Gawrony należą do rodziny krukowatych i podobnie jak wrona, sroka, sójka, kruk mają bardzo rozwinięty mózg i dobrą pamięć – tłumaczy Jarosław Krogulec z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. – Można powiedzieć, iż są najmądrzejsze ze wszystkich ptaków, tak, że polecamy obserwowanie gawronów. Jednym z najciekawszych zachowań, które możemy u nich obserwować na ulicach, jest rozbijanie orzechów włoskich. Gawrony na tyle nauczyły się tej trudnej sztuki, że w swoich dziobach wnoszą orzechy na latarnie i zrzucają je z dużej wysokości na asfalt czy bruk ulic. Wówczas już rozbite skorupki rozdziobują i wyszukują zawartość – dodaje.
Mapa przygotowana przez Lubelskie Towarzystwo Ornitologiczne dziesięć lat temu obejmuje 190 kolonii gawronów. Liczenie ptaków w tym roku odbędzie się między 10 kwietnia a 10 maja.
LilKa / WT