W Osuchach powstanie Muzeum Partyzantów Polskich „Osuchy 44″. W Biłgoraju obyły się konsultacje w tej sprawie.
– Chodzi o to, by godnie uczcić żołnierzy „oddziałów leśnych” walczących w największej bitwie partyzanckiej w okupowanej Polsce – tłumaczy starosta biłgorajski Andrzej Szarlip. – W Osuchach odbyła się największa bitwa partyzancka, jest tam też największy cmentarz partyzancki w Europie. Od wielu lat były czynione starania przez lokalnych działaczy, także przez samorząd gminy Łukowa, przez panią dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury Wiesławę Kubów, a także przez stowarzyszenie, które powstało spośród członków rodzin partyzantów walczących w bitwie pod Osuchami. Te starania czynione były właśnie w kierunku godnego upamiętnienia tego miejsca i ludzi, którzy ponieśli śmierć pod Osuchami.
– Osuchy wpisują się w historię naszego regionu – zaznacza posłanka Beata Strzałka. – Miejscowość Osuchy usytuowana jest w gminie Łukowa. Dzięki współpracy z wójtem i radą gminy Zarządowi Powiatu Biłgorajskiego udało się pozyskać starą szkołę w Osuchach. Jest to budynek z okresu przedwojennego – z lat 20. XX wieku. Budynek związany jest z historią tej miejscowości.
– To jest budynek zabytkowy, przedwojenny, zbudowany wysiłkiem mieszkańców Osuch – podkreśla Wiesława Kubów, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Łukowej. – Dla mieszkańców naszej gminy jest to miejsce szczególne. W czasie II wojny światowej żandarmeria w tej szkole żandarmeria wojskowa miała swoją placówkę, w której byli przetrzymywani i torturowani partyzanci.
– Dzisiejsze spotkanie skupiało się przede wszystkim na przedstawieniu koncepcji modernizacji tego budynku, tego, co chcielibyśmy utworzyć, jak miałoby to wyglądać i w jakim wymiarze służyłoby naszemu społeczeństwu i zwiedzającym – mówi Beata Strzałka.
– W ramach tej inwestycji powstanie nowoczesne muzeum, spełniające warunki i wymogi XXI wieku. Dzięki zastosowaniu multimediów i innych technik zgodnych z duchem czasu odwiedzający będą mogli zapoznać się z historią tego miejsca – dodaje Andrzej Szarlip.
– Chcemy skupić się na modernizacji samego budynku: na powstaniu sal muzealnych i sali konferencyjnej. Jednak rozmawialiśmy również o otoczeniu tego muzeum – zaznacza Beata Strzałka. – Chcielibyśmy zachować to, co jest wokół, czyli zasoby przyrodnicze, ale też zainwestować w powstanie stanicy harcerskiej tak, aby w czerwcu, kiedy uroczystości mają swoje miejsce, harcerzy mieli swoje miejsce, grupy rekonstrukcyjne mogły się zebrać, ale też żeby było miejsce na przyjęcie gości.
– Powiem szczerze: sama gmina nie udźwignęłaby tego tematu w żaden sposób – przyznaje wójt gminy Łukowa Stanisław Kozyra. – Zostało to włączone w struktury Muzeum Ziemi Biłgorajskiej. Jest to podmiot merytorycznie przygotowany do realizacji tego zadania. Po zatwierdzeniu koncepcji czas przystąpić do robót projektowych i do zlecenia opracowania dokumentacji technicznej. Po uzyskaniu pozwolenia na budowę przystąpimy do realizacji. Będzie to nie tylko centrum dydaktyczne, ale też centrum spotkań. Będzie to muzeum reprezentujące szersze wydanie powstania zamojskiego.
– Powstanie muzeum pozwoli na upamiętnienie tego, co działo się na tym terenie i na Zamojszczyźnie, na przekazanie opowieści o tym, w jaki sposób Polacy bronili się przed niemiecką okupacją – mówi Kamil Kopera, wiceprezes Stowarzyszenia Osuchy 1944. – To opowieść o tym, jak wyglądało życie ludzi, którzy sprzeciwili się okupantowi, którzy wzięli broń w swoje ręce i rozpoczęli działania przeciwko niemieckim siłom policyjnym i aparatowi cywilnemu okupanta. To przede wszystkim opowieść o tym, jak wyglądała walka z regularnymi niemieckimi siłami zbrojnymi.
– Chcielibyśmy, aby to było jedno z obowiązkowych do zwiedzenia miejsc na mapie regionu lubelskiego, jeżeli chodzi o politykę historyczną i edukację młodzieży. Zależy nam, by dzięki takim miejscom polska młodzież mogła poznać historię i życiorysy ludzi, dzięki którym żyje w wolnej Polsce – podkreśla wicemarszałek województwa lubelskiego Michał Mulawa.
Muzeum w Osuchach ma powstać do końca 2022 roku. Z Rządowego Funduszu Inicjatyw Lokalnych ma zostać przekazane 2 miliony 200 tysięcy złotych na adaptację szkoły w Osuchach na potrzeby muzealne.
Bitwa pod Osuchami była krwawym finałem akcji przeciwpartyzanckiej „Wicher II”. Przeciw regularnemu wojsku niemieckiemu w sile około 30 tys. żołnierzy, stanęło około tysiąca dwustu żołnierzy AK i BCh.
TsF / opr. WM
Fot. TsF