W programie „Na własne uszy” przypomnimy reportaż Małgorzaty Sawickiej pt. „Nierozwinięty do końca kwiat”. Niedawno audycja otrzymała II nagrodę im. Janusza Kurtyki w kategorii za publikacje o tematyce historycznej, w czasie tegorocznej, 28 już edycji Konkursu o Nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich, za najlepsze prace w polskiej prasie, radiu, telewizji i Internecie, które ukazały się w ubiegłym roku.
Dzieci Zamojszczyzny – Janina Zielińska, Stefania Osicka i Maria Perkowska-Rusek to 80-letnie panie, które przeżyły koszmar wysiedlenia w czasie drugiej wojny światowej. Hitlerowski plan zasiedlenia Zamojszczyzny niemieckimi osadnikami nosił nazwę Sonderlaboratorium SS. Został precyzyjnie przygotowany i przeprowadzony z zalecaną w rozkazach bezwzględnością. Od listopada 1942 roku do sierpnia 1943 wysiedlono 297 wsi. W jednej chwili własne domy wysiedleńcy zamieniali na obóz, gdzie czekały ich głód, poniżenie i śmierć. Wśród ok. 110 tys. ludzi znajdowało się ok. 30 tys. dzieci, najczęściej oddzielonych od rodziców, wycieńczonych, przerażonych brutalnością oprawców i wszechobecną śmiercią. Takie doświadczenia zostawiają ślad na całe życie. Ciężko chora Maria Perkowska-Rusek postanowiła przekazać autorce swoje prywatne archiwum. Tak powstał pomysł opowieści o rozpaczy, samotności i pragnieniu, by bezmiar cierpień Dzieci Zamojszczyzny nie został zapomniany.
W reportażu zostały wykorzystane fragmenty nagrań z archiwum Radia Lublin i ze zbiorów Marii Perkowskiej-Rusek.
Zaprasza Mariusz Kamiński.
Fot. Unknown authorUnknown author, Public domain, via Wikimedia Commons