W Świdniku trwają uroczyste obchody 41. rocznicy wydarzeń Lubelskiego Lipca, który rozpoczął w 1980 roku falę strajków w całym kraju, zakończoną podpisaniem Porozumień Sierpniowych i powstaniem NSZZ „Solidarność”.
Pod pomnikiem Świdnickiego Lipca na terenie PZL-Świdnik, gdzie rozpoczęły się strajki w 1980 roku, złożono kwiaty.
ZOBACZ ZDJĘCIA: Obchody 41. rocznicy Lubelskiego Lipca na terenie PZL-Świdnik
– Wiadomości o strajku w WSK Świdnik i Lublinie szybko rozchodziły się po całym kraju – wspominał lubelski wojewoda Lech Sprawka. – Byłem wtedy daleko, w Inowrocławiu, w szkole podchorążych rezerwy. I z województwa lubelskiego było nas dwóch. Nasze rodziny przyjechały na przysięgę i wszyscy się ich dopytywali: „Co się wydarzyło na Lubelszczyźnie”. To pokazywało też, jak władza była zaskoczona tym, co nastąpiło w Świdniku.
– Tu w Świdniku trzeba także wspomnieć o programie Polski Ład – mówił wiceminister aktywów państwowych Artur Soboń. – Chcemy w przeciągu kilku najbliższych lat dojść do takiego poziomu materialnego, zarobków, jakości pracy – tych postulatów, które „w tyle głowy” mieli ci wszyscy, którzy zaczynali protest w 1980 roku. Chodziło im o to, abyśmy żyli godnie, abyśmy żyli lepiej, abyśmy po prostu byli bogatsi.
– Mam wciąż w pamięci tamte wydarzenia – wspomina Piotr Karwowski, w chwili wybuchu strajków mistrz na Wydziale Produkcji Mechanicznej WSK PZL-Świdnik. – Po nas kolejne zakłady na Lubelszczyźnie przystępowały do strajku. Wtedy byliśmy już pewni, że tak dużej grupy już nikt nie spacyfikuje, jak mogłoby się się stać w przypadku jednego zakładu. Trzymaliśmy się. A co najważniejsze, udało nam się doprowadzić do tego, że spisaliśmy postulaty, udało się nam je później przedyskutować z władzami zakładowymi i częściowo z państwowymi. W końcu podpisaliśmy porozumienie. Było to preludium do strajków 1980 w całym kraju, bo pokazaliśmy, że coś takiego jest możliwe.
ZOBACZ ZDJĘCIA: Obchody 41. rocznicy Lubelskiego Lipca w kościele pw. NMP Matki Kościoła w Świdniku
Minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek w liście do uczestników uroczystości podkreślił, że protest, nazwany też Świdnickim Lipcem, był ważnym i przełomowym wydarzeniem. Otworzył drogę do strajków na Wybrzeżu i powstania Solidarności. – Świdnicki Lipiec jest cenną lekcją dla każdego z nas. Lekcją determinacji, odwagi i wspólnotowego działania. Zachęcam was do przekazywania młodemu pokoleniu Polaków wiedzy o przełomowych dla naszej ojczyzny wydarzeniach. To właśnie wiedza i świadomość historyczna pozwalają na pełniejsze zrozumienie naszej narodowej tożsamości, w tym niejednokrotnie stają się impulsem do podejmowania działań mających na celu pielęgnowanie współczesnego patriotyzmu – napisał Czarnek w liście, który odczytał szef jego gabinetu politycznego Radosław Brzózka.
Strajk w WSK Świdnik rozpoczął się 8 lipca 1980 roku. Protest trwał 81 godzin i zakończył się pierwszym spisanym porozumieniem między władzami PRL a strajkującymi. W ciągu kilku dni protesty objęły całą Lubelszczyznę. Był to początek zrywu 1980 roku. Według danych NSZZ „Solidarność” podczas Lubelskiego Lipca ‘80 przeciwko ówczesnym komunistycznym władzom zaprotestowało co najmniej 160 zakładów i przynajmniej 80 tysięcy pracowników.
Obchody regionalne potrwają do 28 lipca. Zakończą się uroczystym posadzeniem Dębu Lubelskiego Lipca 1980 przed siedzibą Zarządu Grupy Azoty Puławy S.A. w Puławach.
TSpi / opr. ToMa
Fot. archiwum
Program obchodów 41. rocznicy Lubelskiego Lipca:
Świdnik, 11 lipca 2021 r.
10:00 – złożenie kwiatów i okolicznościowe wystąpienia pod pomnikiem „Świdnickiego Lipca” – teren PZL-Świdnik
11:30 – Msza św. w kościele pw. NMP Matki Kościoła
– prezentacja animacji „Dzwon Wolności”
– prelekcja „Operacja Dzwon”
15:00 – Festyn rodzinny – Centrum Usług Społecznych, ul. Wyszyńskiego 5
17:00 – Potańcówka – CUS, ul. Wyszyńskiego 5
8:30-14:00 – akcja poboru krwi i rejestracja dawców szpiku kostnego, ambulans przy kościele pw. NMP Matki Kościoła
Lublin, 18 lipca 2021 r., Lokomotywownia
9:20 – zbiórka uczestników na placu przed Dworcem Głównym PKP w Lublinie i przemarsz na teren byłej Lokomotywowni Lublin
10:00 – uroczysta polowa msza św.
– przemówienia okolicznościowe
– wręczenie odznaczeń i wyróżnień
– złożenie kwiatów pod pomnikiem Doli Kolejarskiej
– poczęstunek
– część artystyczna
Lublin – uroczystości regionalne
24 lipca 2021 r. godz. 17:00 – festyn rodzinny „Poczuj wiatr osiemdziesiątych lat” w Ogrodzie Saskim oraz Gra miejska o Lubelskim Lipcu 1980
25 lipca 2021 r.
11:30 – uroczysta msza święta w archikatedrze lubelskiej
13:15 – uroczyste spotkanie z okazji 41. rocznicy Lubelskiego Lipca 1980. Okolicznościowy wykład i panel naukowo-historyczny, sala widowiskowa Caritas Lublin
Puławy – 28 lipca 2021 r.
10:00 – uroczyste posadzenie Dębu Lubelskiego Lipca 1980 przed siedzibą Zarządu Grupy Azoty Puławy S.A.