Nadajniki GPS pozwolą śledzić lubelskie żurawie: poznać trasy ich wędrówek oraz miejsca siedlisk. Rozpoczął się projekt pod nazwą „Wędrówki lubelskich żurawi”. Samorząd województwa chce, by ten piękny ptak został symbolem Lubelszczyzny.
– Uważamy, że nasze województwo zasługuje na to, aby mieć swój przyrodniczy symbol – mówi Sebastian Trojak, członek Zarządu Województwa Lubelskiego. – Województwo podlaskie ma swój symbol w postaci żubra. My uważamy, że województwo lubelskie powinno mieć żurawia jako swój przyrodniczy symbol. Zależy nam przede wszystkim na czynnej ochronie żurawia. Chodzi nam również o to, byśmy mogli pokazać społeczeństwu i mieszkańcom województwa lubelskiego piękno i złożoność świata przyrody. Możemy to osiągnąć tylko poprzez badanie, poznawanie i obcowanie z przyrodą.
– Jest to gatunek charyzmatyczny i niesamowicie widowiskowy – podkreśla prof. Marcin Polak z UMCS w Lublinie, członek Zarządu Fundacji Dla Przyrody. – Jako ludzie mamy wiele wspólnego z żurawiem. Jest to gatunek bardzo rodzinny. Tworzy monogamiczne pary, prawdopodobnie na całe życie. Z drugiej strony w okresie pozalęgowym jest on bardzo towarzyski. Podobnie jak człowiek żurawie tańczą. Mają widowiskowe, piękne tańce. W okresie zimowym i w okresie wędrówki wiosennej formułują się w pary.
CZYTAJ: Razem dla poleskich żurawi. Wśród sygnatariuszy Radio Lublin
– Żuraw to gatunek szczególny – zaznacza dr hab. Grzegorz Grzywaczewski, prezes Zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Lublinie. – Jest duży, okazały i piękny. Rozpiętość jego skrzydeł sięga nawet 2,5 metra. Odznacza się pięknym pióropuszem i klangorem, który można usłyszeć z wielu kilometrów. Wiemy, że to gatunek zasiedlający tereny, gdzie jest woda. W Poleskim Parku Narodowym występuje ok. 40 par lęgowych. W okolicach Poleskiego Parku Narodowego podczas jesiennych wędrówek spotyka się prawie 3 tysiące żurawi. To informacje, które posiadamy, ale jest jeszcze wiele spraw, o których nie wiemy. Chcemy wspólnie poznawać ten gatunek – miejsca, gdzie występuje, miejsca, gdzie przebywają jego pisklęta. W ten sposób będziemy mogli skuteczniej chronić żurawie.
– Działamy głównie w obrębie Poleskiego Parku Narodowego i w obrębie jego otuliny. Projekt ten prowadzimy na terenie dwóch torfowisk węglanowych, czyli Bagno Staw, Bagno Bubnów. Te obszary są bardzo ważne dla żurawi w różnych okresach fenologicznych. Jesienią koncentrują się tam dość znaczne stada żurawi na zlotowiskach jesiennych. Stamtąd właśnie startują. W Lublinie można podziwiać niepowtarzalny spektakl przelotu setek żurawi. Żurawie migrują w kluczach – formacjach, które są niezbędne, by zmniejszać opór powietrza, aby miały energię, by dolecieć na zimowiska.
– Można powiedzieć, że możliwość zdobywania wiedzy na temat tego gatunku była u nas do tej pory ograniczona. Wiedzieliśmy, co dzieje się od momentu przylotu żurawi na wiosnę do momentu, kiedy odlatują we wrześniu bądź na początku października – mówi Jarosław Szymański, dyrektor Poleskiego Parku Narodowego. – Co dzieje się z naszymi żurawiami w pozostałej części roku? Do tej pory tego nie wiedzieliśmy. Mamy wielką nadzieję, że nasz brak wiedzy zostanie wreszcie zaspokojony. Oczywiście nie będzie to wiedza pełna, bo nie wszystkie żurawie będziemy badać. Jednak niewielka część populacji może dać nam obraz tego, jak zachowuje się duża grupa.
– Oprócz tego, że nadajnik zbiera współrzędne geograficzne, zbiera też szereg bardzo ciekawych danych – i środowiskowych, i behawioralnych – podkreśla prof. Marcin Polak. – Dzięki niemu wiemy, czy ptak odpoczywa, czy leci. Jeśli leci, to na jakim pułapie i z jaką prędkością. Zbiera również dane dotyczące temperatury i natężenia światła. Mamy naprawdę olbrzymi zasób danych, który możemy analizować i który może pomagać w lepszej ochronie tego gatunku.
Nadajniki zostaną założone 20 ptakom. Losy poleskich żurawi można śledzić na stronie: lubelskie-zurawie.pl i na facebookowym fanpage’u projektu.
Pod koniec sierpnia będzie można podpatrywać żurawie poprzez kamerkę online.
Pod koniec czerwca sygnatariusze ponad 20 instytucji – wśród nich przedstawiciele Polskiego Radia Lublin – podpisali list intencyjny dotyczący wspólnych działań na rzecz promocji między innymi Poleskiego Parku Narodowego i żurawi.
LilKa / opr. WM
Fot. Jacek Bieniaszkiewicz