Jak media wpływają na nasze rozumienie świata, czym są i jak powstają fake newsy – to niektóre zagadnienia poruszane podczas Olimpiady Wiedzy o Mediach, której VIII edycja rozgrywana jest w 16 miastach Polski, w tym także w Lublinie.
Uczniowie szkół ponadpodstawowych walczą o indeksy na studia dziennikarskie w renomowanych wyższych uczelniach.W województwie lubelskim konkurs koordynuje Instytut Dziennikarstwa i Zarządzania na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.
— Głównym celem Olimpiady jest promowanie bardzo szeroko rozumianej edukacji medialnej — mówi Stanisław Dunin-Wilczyński, koordynator olimpiady ds. organizacyjnych. — W tym roku do wyboru był 1 z 5 tematów. Pierwszym tematem była „Etyka i rzetelność w pracy dziennikarza”, drugim „Dziennikarstwo w dobie nowych mediów”, trzecim „Miejsce mediów w relacjonowaniu spraw społecznych”, czwartym „Obraz młodego pokolenia w mediach społecznościowych” i ostatnim, piątym „Media w edukacji”. Najpopularniejszym tematem zdecydowanie był „Obraz młodego pokolenia w mediach społecznościowych”.
— Edukacja medialna jest bardzo ważna — mówi dr Wojciech Maguś z Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach UMCS. — Jest to element procesu socjalizacji. Dzięki mediom często dowiadujemy się, jak wygląda świat. I właśnie poprzez edukację medialną możemy uczulić się na to, że źródła medialne wiedzy o świecie mogą nie zawsze być miarodajne, wiarygodne; że źródła wiedzy są różne. Dlatego dzięki edukacji medialnej możemy pozyskać krytyczny osąd odnośnie tych przekazów, które do nas docierają i świadomość konieczności poszerzania tego spektrum informacyjnego, sięgania po różne media, po to, żeby ta wiedza była bardziej kompletna.
— Uczestniczyłem w trzech edycjach olimpiady — mówi laureat Olimpiady oraz student dziennikarstwa i komunikacji społecznej KUL-u, Adam Szymański. — Temat, który najbardziej pamiętam, dotyczył dezinformacji w mediach i fake newsów. Dowiedziałem się wielu przydatnych rzeczy. Na przykład, w jaki sposób media żerują na czytelnikach, kreując lidy czy tytuły artykułów, tak aby były one klikalne. Myślę, że to mi pokazało gorszą stronę dziennikarstwa, czyli nastawioną na zysk, a nie na informowanie.
— Przede wszystkim media uczą nas takiego sposobu myślenia o rzeczywistości, że bez nich ta rzeczywistość nie istnieje — mówi dr hab. Piotr Celiński, medioznawca z Wydziału Politologii i Dziennikarstwa UMCS. — Czyli to, co wiemy o świecie, wiemy dzięki mediom. To, co wiemy o sobie samych, też jest w jakiś stopniu odpowiedzią, w jaki sposób przejrzymy się w lustrze pod tytułem media. Warto pamiętać, że one same z siebie, te wszystkie techniki, ekrany, głośniki, mikrofony, przyciski, mają bardzo bezpośredni wpływ, jak się na co dzień poruszamy w świecie, jak się zachowujemy, co myślimy. Generalnie wszystko, z czym mamy do czynienia, wpływa na to, jak postrzegamy świat i jak go rozumiemy. A zdaje się, że media mają tutaj wyjątkowo uprzywilejowaną pozycję.
— W drugim etapie olimpiady mamy już do czynienia z testem wiedzy o mediach. Uczniowie są zobligowani do przeczytania kilku pozycji z literatury przedmiotu i potem odpowiedzi na 40 pytań testowych — tłumaczy Stanisław Dunin-Wilczyński.
— Tutaj wchodzi zarówno rynek mediów w Polsce, jak i za granicą, czołowi dziennikarze w Polsce, ale i poza jej granicami. Trzeba się wykazać wiedzą historyczną, ale również współczesną na temat tego, jak dzisiaj media funkcjonują — opowiada Adam Szymański.
— Panować nad mediami to znaczy, żeby to, co się dzieje w Internecie, w świecie gier, pozostawało pod naszą kontrolą. Żebyśmy wiedzieli, kiedy, gdzie, jakie zasoby związane z tym, kim jesteśmy, są udostępniane: np. zdjęcia, teksty, filmy. Ale nie zapominajmy o tym, że media to narzędzia, za pomocą których możemy zmieniać świat – kręcąc filmy, wypuszczając fotografie, pisząc, robiąc przeróżne interakcje. Zmieniać świat to znaczy działać w jakieś słusznej, mądrej sprawie przy pomocy mediów. I myślę, że tak wyglądałaby opowieść o tym, że jeśli przestaniemy być wyłącznie konsumentem mediów, a staniemy się, chociaż odrobinę producentem, reżyserem medialnego świata, dostawcą medialnych treści, to będzie się również zmieniać nasza świadomość na temat tego, czym są media — wyjaśnia dr hab. Piotr Celiński.
Olimpiadę organizuje Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego wraz z 15 innymi uczelniami. W piątek (17.12) rozegrany zostanie etap okręgowy konkursu – uczniowie wezmą udział w teście przeprowadzonym w formie zdalnej.
Trzeci, ostatni, etap olimpiady – zawody centralne – odbędą się w dniach 18-19 marca 2022 roku.
LilKa / opr. AKos
Fot. pixabay.com