Dom wybitnej malarki Roztocza Aleksandry Wachniewskiej popada w ruinę. Zabytkowy budynek mieszczący się w Zwierzyńcu jest własnością prywatną.
O zabezpieczenie domu przed postępującą degradacją apeluje Stowarzyszenie im. Aleksandry Wachniewskiej ze Zwierzyńca. – Patronka zobowiązuje i stąd nasze działanie – mówi Lucyna Matławska-Patyk ze Stowarzyszenia. – Dom przy ul. Aleksandry Wachniewskiej 17, przy którym stoimy, od czasu jej odejścia popadał w coraz większe zaniedbanie. Smutno nam, że taki jest stan techniczny tego obiektu.
– To nie jest pierwsza próba ratowania tego domu – zaznacza Patrycja Chwiejczak. – Uznaliśmy, że z naszej strony jedyne, co możemy zrobić, to jak najbardziej nagłośnić sprawę.
– Była to malarka, która uwieczniała na płótnie Zwierzyniec, szczególnie aleję Lipową, gdzie teraz jest Zwierzyńczyk. Trzeba by wyremontować ten budynek, bo to po niej zostało – mówi jedna z mieszkanek.
– Ten dom to element naszej historii. To nawet wstyd wobec turystów, którzy zadają pytania. Wyjaśniamy, że była to malarka, a to był jej dom. Wtedy pytają, dlaczego jest on w takim stanie. Zwierzyniec ma jakieś obowiązki wobec swoich zabytków – stwierdza Lucyna Matławska-Patyk.
– Skierowaliśmy tę petycję do pani burmistrz, do konserwatora i do właściciela. Chcielibyśmy, żeby powstała w nim Izba Pamięci Aleksandry Wachniewskiej, której jeszcze nie ma w Zwierzyńcu – mówi Patrycja Chwiejczak.
POSŁUCHAJ REPORTAŻU: Symfonia dla pani Wachniewskiej
– Znam petycję. Miałem okazję i przyjemność spotkać się z przedstawicielami Stowarzyszenia – przyznaje Grzgorz Malec. – To, że jesteśmy właścicielami tego budynku, nie oznacza, że mamy pełną swobodę dysponowania. Dziś nie wiem, co dalej, dlatego że bardzo wiele czynników składa się na nasze dalsze decyzje.
– Zapoznałam się z treścią petycji i bardzo się pod nią podpisuję, jest ona słuszna – zaznacza Urszula Kolman, burmistrz Zwierzyńca. – Ten obiekt jest wpisany do ewidencji zabytków w Zwierzyńcu. Wymaga pilnej interwencji. O taką interwencję rada miejska zwracała się do właścicieli już w poprzedniej kadencji.
– Naszym zamiarem było zachowanie tego budynku w jak najlepszym stanie – mówi Grzegorz Malec. – Mam nadzieję, że wspólnymi siłami uda nam się zachować substancję tego miejsca. Nie będziemy podejmować żadnych działań, które mogłyby w jakikolwiek sposób pogorszyć sytuację tego budynku.
– Jak najbardziej popieram to i będę jeszcze przypominała o obowiązku ciążącym na właścicielu budynku, żeby zachować tę substancję, ze względów materialnych i sentymentalnych – mówi Urszula Kolman.
– Wpłynęła do nas petycja z prośbą o podjęcie działań – przyznaje Dariusz Kopciowski, wojewódzki konserwator zabytków w Lublinie. – Ten budynek, jak i układ urbanistyczny Zwierzyńca w określonych granicach, podlega opiece konserwatorskiej. Jeżeli to tylko element układu urbanistycznego, to konserwator zabytków niestety nie może wydać nakazu wykonania prac zabezpieczających. W najbliższym czasie spróbuję zorganizować wspólne oględziny, żeby zdecydować, co trzeba zrobić w tym budynku. Wierzę, że gdy spotkamy się na miejscu w takim gronie – oczywiście przy udziale właściciela – to jakieś decyzje wiążące zapadną. Podjęte zostaną określone prace, może na początek zabezpieczające, a potem docelowo remont kapitalny.
– Mamy pytanie: czy znajdzie się mecenat, który stanie na wysokości zadania i – tak jak Aleksandra Wachniewska – z powodzeniem poprowadzi sprawę i dom? – pyta Lucyna Matławska-Patyk.
– Im więcej rąk na pokładzie, tym lepiej – dodaje Dariusz Kopciowski.
Petycję w sprawie remontu domu malarki można podpisać na stronie petycjeonline.com lub u członków Stowarzyszenia.
Rok 2022 decyzją Rady Miasta Zwierzyniec został ustanowiony rokiem Aleksandry Wachniewskiej.
AP / opr. WM
Fot. AP