– W wieku 93 lat zmarła Barbara Krafftówna – Felicja w „Jak być kochaną” Wojciecha Hasa, Honorata z „Czterech pancernych…” i Leokadia z „Banku nie z tej ziemi”; pierwsza na scenie Iwona Księżniczka Burgunda, gwiazda Kabaretu Starszych Panów. O śmierci aktorki poinformował w niedzielę Związek Artystów Scen Polskich.
– Z wielkim żalem i smutkiem żegnamy Barbarę Krafftównę, która pozostając do ostatnich chwil wśród swoich przyjaciół w Domu Artystów w Skolimowie, odeszła dziś w nocy… – poinformowano we wpisie Związku Artystów Scen Polskich zamieszczonym w mediach społecznościowych.
Artystka, urodzona 5 grudnia 1928 r. w Warszawie, od wielu lat cieszyła się sympatią widzów i słuchaczy. Już w czasie wojny uczyła się tańca i pantomimy; uczęszczała też na zajęcia konspiracyjnego Studia Dramatycznego Iwa Galla. W 1945 roku na nowo podjęła naukę w Studiu, które po wojnie działało przy Teatrze Starym w Krakowie. W 1946 r. wyjechała, wraz z grupą uczniów Studia, do Gdyni, gdzie Gall objął dyrekcję Teatru Wybrzeże. Debiutowała tam w listopadzie 1946r. rolą Rybaczki w „Homerze i orchidei”, sztuce Tadeusza Gajcego. W 1947 r. zdała eksternistyczny egzamin aktorski w Studio Galla.
Po Teatrze Wybrzeże występowała kolejno w teatrach: im. Stefana Jaracza w Łodzi (1949-50), Dramatycznym we Wrocławiu (1950-53, 1957-64, 1981-82), następnie w teatrach warszawskich: Nowej Warszawy (1953-56), Komedia (1956-57), Narodowym (1964-69), Syrena (1969) i Współczesnym (1981-82).
W 1953 r. Barbara Krafftówna zadebiutowała w filmie Jana Rybkowskiego, epizodem w „Sprawie do załatwienia”. Krytycy filmowi uważają, że najlepsze swoje role zagrała u Wojciecha Jerzego Hasa – m.in. pełną liryzmu barmankę Zosię w „Złocie” (1961), wyniosłą i władczą postać pięknej Camilli de Tormez, macochy Paszeki w „Rękopisie znalezionym w Saragossie” (1964) oraz skromną postać Jadwigi w „Szyfrach” (1966). Za najwybitniejszą kreację Krafftówny uważa się postać aktorki Felicji, którą stworzyła w filmie „Jak być kochaną” (1962). Ten ostatni film przyniósł jej w 1963 r. nagrodę za wybitną kreację aktorską na festiwalu w San Francisco.
Inne role filmowe artystki to m.in.: Zofia Karpińska u Leonarda Buczkowskiego w „Deszczowym lipcu” (1957), Stefka u Andrzeja Wajdy w „Popiele i diamencie” (1958), u Kazimierza Kutza – Niura w „Nikt nie woła” (1960) i Barbarka w „Upale” (1964).
Aktorka wystąpiła też w kilku serialach telewizyjnych. Dużą popularność przyniosła jej rola Honoraty – żywiołowej dziewczyny z Koniakowa, którą zagrała u Konrada Nałęckiego w kilku odcinkach serialu „Czterej pancerni i pies” (1969-70). U Pawła Komorowskiego wystąpiła jako pani Makowiecka, siostra Wołodyjowskiego w „Przygodach pana Michała” (1969). W 1978 r. wcieliła się w polską turystkę, Irenę Strzałkowską u Andrzeja Konica w serialu „Życie na gorąco”, a w „Kłusowniku” (1980) Janusza Łęskiego wystąpiła jako pani Elżbieta, opiekunka do dzieci. Wybitną kreacją okazała się Leokadia w „Banku nie z tej ziemi (1993).
Poza filmem i teatrem Barbara Krafftówna miała jeszcze jedną pasję – kabaret. Z powodzeniem występowała u Jana Pietrzaka w kabarecie „Pod Egidą” oraz w „Kabarecie Starszych Panów”. Charakterystyczny głos pozwalał jej na różnorodną interpretację materiału muzycznego: od żartobliwego songu „W czasie deszczu dzieci się nudzą” przez liryczne „Zakochałam się w czwartek przypadkiem” po operetkowe „Przeklnę cię”.
W 1983 r. wyjechała do Los Angeles na zaproszenie Leonidasa Ossetyńskiego – aktora i reżysera mieszkającego na stałe w USA. Zagrała tam w „Matce” Witkacego. Za tę rolę – zagraną w języku angielskim – otrzymała nagrodę prestiżowego miesięcznika „The Drama Logue”. W Stanach Zjednoczonych mieszkała do 1998 r. Pod koniec lat 90. powróciła do Polski.
Po roku 2000 widzowie mogli ją zobaczyć w nowych polskich serialach telewizyjnych, m.in. „Na dobre i na złe”, „M jak miłość”, „Niania”.
5 grudnia 2008 roku, w dniu 80 urodzin aktorki, w Teatrze Na Woli odbyła się premiera sztuki „Oczy Brigitte Bardot”, którą Grzela napisał specjalnie dla Krafftówny. Aktorka zagrała w niej 108-letnią staruszkę, która „nigdy nie przestała marzyć”. W 2012 roku zagrała główną rolę w spektaklu „Trzeba zabić starszą panią” w warszawskim Och-Teatrze.
Krafftówna otrzymała wiele nagród i wyróżnień. W 1964 r. zajęła pierwsze miejsce w plebiscycie „Kuriera Polskiego” na najpopularniejszą aktorkę polskiego ekranu. W 2006 r. otrzymała Złoty Medal Gloria Artis za zasługi dla polskiej kultury. W 2007 r. zdobyła tytuł Mistrza Mowy Polskiej.11 listopada 2019 r. prezydent Andrzej Duda odznaczył Barbarę Krafftównę Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
RL / PAP / ToMa
Fot. PAP/Tomasz Gzell
