Wymóg podawania numeru PESEL przez głosujących na projekty budżetu Białej Podlaskiej zaniepokoił mieszkańca miasta, doktora nauk prawnych Andrzeja Halickiego. Jego zdaniem zniechęca to starszych mieszkańców miasta do udziału w głosowaniu. W tej sprawie skierował petycję do prezydenta i rady miasta.
– Osoby starsze są szczególnie uwrażliwione na podawanie swojego PESEL-u, ponieważ mają obawę, do czego te dane zostaną wykorzystane i w jaki sposób są chronione. To przyczynia się do tego, że większość starszych osób, powyżej 60-80 lat, nie głosuje w budżecie obywatelskim – tłumaczy dr Andrzej Halicki.
– Odpowiedzieliśmy na petycję w sprawie podawania numeru PESEL przy głosowaniu na projekty do budżetu obywatelskiego – mówi kierowniczka Referatu Wspierania Przedsiębiorczości w Urzędzie Miasta Biała Podlaska, Magdalena Mikołajczak. – Oczywiście rozważymy możliwość, żeby nie podawać numeru PESEL, oprzeć się na innych danych, które będą umożliwiały weryfikację, czy osoba jest mieszkańcem miasta Biała Podlaska.
– Zarówno Najwyższa Izba Kontroli, jak i sądy administracyjne, w szczególności Naczelny Sąd Administracyjny, zakwestionowały numer PESEL jako dane identyfikujące mieszkańca – zaznacza dr Andrzej Halicki.
– Numer PESEL to numer identyfikacyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności – tłumaczy kierowniczka Referatu Obsługi Mieszkańców w Urzędzie Miasta Biała Podlaska, Anna Męczyńska. – Raz nadany numer PESEL nie może być nadany innej osobie.
– Swój PESEL powinniśmy chronić przed nieuprawnionym dostępem do niego innych osób – mówi Ewelina Janczylik-Foryś z Urzędu Ochrony Danych Osobowych. – Jeżeli chodzi o konsekwencje wykorzystywania numeru PESEL, mogą być bardzo różne. To może być na przykład podjęcie próby uzyskania pożyczek w instytucjach pozabankowych, na przykład przez telefon albo Internet, ale bez konieczności okazywania dokumentu tożsamości. Jest to sytuacja bardzo niebezpieczna, która powoduje stratę finansową. Inną konsekwencją może być podjęcie próby uzyskania dostępu do systemów, które udzielają świadczenia medyczne. W konsekwencji to uzyskanie wglądu do naszych danych o stanie zdrowia. Innym przykładem wykorzystania naszych danych osobowych, w tym numeru PESEL, to próba wyłudzenia ubezpieczenia albo zawarcie umów cywilno-prawnych.
– Sprawdziliśmy, czy w jednej z większych firm pożyczkowych w Polsce można zaciągnąć kredyt na inną osobę, mając jej PESEL – mówi rzeczniczka tej firmy, Karolina Łuczak. – Jeżeli mamy PESEL innej osoby, nie ma możliwości, żeby zaciągnąć pożyczkę, ponieważ biorąc tę pożyczkę przy udziale doradcy doradca jest zobowiązany, żeby zweryfikować dokument tożsamości. Natomiast przy pożyczkach internetowych funkcjonuje dodatkowa weryfikacja, która następuje poprzez przelew za złotówkę z numeru konta danej osoby.
– Staram się nikomu nie podawać numeru PESEL, dlatego że mogą to wykorzystać – mówi jeden z mieszkańców. – Jeżeli strona nie jest dla mnie wiarygodna, to nie podaję. Unikam szastania danymi. Wiadomo, że teraz jest dużo oszustów i różnych wyłudzeń, więc staram się być ostrożny – dodaje kolejny mieszkaniec.
Pan Marek, który pracował w jednym z parabanków na terenie południowego Podlasia i udzielał pożyczek krótkoterminowych, nie wyklucza, że w tego typu firmach może dochodzić do wyłudzania kredytów przez osoby, które w sposób nieuprawniony pozyskały PESEL innych osób. – Mając PESEL, można wziąć pożyczkę. Imię, nazwisko – wszystko inne można sobie po prostu uzupełnić fałszywymi danymi. Dobry agent nie da pożyczki, jeżeli nie będzie miał pewności, że ta pożyczka będzie spłacona. Jednak ludzie są różni. Wiadomo, agent ma prowizję od udzielonej pożyczki.
– Powinniśmy coraz częściej zwracać uwagę na to, komu udostępniamy dane. Każda sytuacja, w której ktoś się z nami kontaktuje i próbuje uzyskać dane osobowe, powinna wzbudzić naszą czujność. Przede wszystkim nie powinniśmy podawać danych osobie, której w ogóle nie znamy, Pamiętajmy, żeby zachować ostrożność przy podawaniu danych osobowych przez Internet. Nie klikajmy w podawane w takich wiadomościach linki. Dzięki temu możemy uniknąć wyłudzenia dodatkowych danych czy uzyskania danych dostępowych do internetowych systemów bankowych.
Zalecane jest posiadanie programu antywirusowego, jak również jego bieżąca aktualizacja.
W niektórych miastach, gdzie odbywa się głosowanie na budżet obywatelski, PESEL mieszkańców jest zastępowany datą urodzenia bądź przez weryfikację za pomocą kodu sms.
MaT / opr. WM
Fot. pixabay.com