Sejm powołał w czwartek lubelskiego historyka, prof. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Mieczysława Rybę (na zdj.) do Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Izba odrzuciła zaś kandydaturę dra Bartosza Rydlińskiego.
Za kandydaturą prof. Ryby głosowało 238 posłów, dra Rydlińskiego poparło 95 posłów. Zgłoszony przez grupę posłów Lewicy Bartosz Rydliński to doktor nauk społecznych, adiunkt w Instytucie Nauk o Polityce i Administracji UKSW, współzałożyciel i od 2017 r. prezes Fundacji Centrum im. Ignacego Daszyńskiego (CID).
Wybór nowego członka kolegium IPN związany był z rezygnacją z tej funkcji dra hab. Sławomira Cenckiewicza, który 3 stycznia objął funkcję doradcy prezesa IPN ds. naukowych.
Mieczysław Ryba, kandydat zgłoszony przez posłów PiS, to historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych, profesor nadzw. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, urodził się 14 stycznia 1969 r. w Bieczu na Podkarpaciu. Szkołę podstawową ukończył w 1984 r. w Lipinkach, a średnią w 1989 r. w Krośnie (technikum elektroniczne – Turaszówka). W tymże roku został przyjęty na Wydział Historii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Podczas studiów uczestniczył w kółkach samokształceniowych, był zaangażowany w życie społeczne uczelni. Przez rok był prezesem Akademickiego Klubu Myśli Społeczno-Politycznej „Vade Mecum”. Przez kilka lat współredagował pismo o tytule „Vade Mecum” (kwartalnik).
W 1994 r. obronił pracę magisterską zatytułowaną „Myśl społeczno-polityczna Stanisława Grabskiego”. W roku akademickim 1995/96 rozpoczął zajęcia jako asystent – stypendysta w I Katedrze Historii Nowożytnej KUL. Pracę doktorską pt. „Myśl społeczno-polityczna twórców ruchu narodowego w okresie międzywojennym” obronił w styczniu 1998 r. W międzyczasie Ryba wiele publikował m.in. w pismach takich jak „Człowiek w Kulturze”, „Zeszyty Społeczne KIK” i in.
Obecnie prof. Ryba jest pracownikiem naukowym Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a także wykładowcą Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Do 2014 r. był kierownikiem Katedry Historii Systemów Politycznych XIX i XX wieku KUL. Jest promotorem kilkudziesięciu prac licencjackich, magisterskich, kilku doktorskich. Prowadzi interdyscyplinarną współpracę naukową ze środowiskiem tomistycznym KUL.
Ryba jest też prezesem Klubu Inteligencji Katolickiej im. prof. Czesława Strzeszewskiego w Lublinie. Wiele lat był radnym miasta Lublina. W latach 2010-2018 zajmował stanowisko wiceprzewodniczącego Rady Miasta Lublin. Obecnie jest wiceprzewodniczącym Sejmiku Województwa Lubelskiego. W latach 2007–2011 – za czasów prezesury prof. Janusza Kurtyki -był członkiem Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej.
Prof. Ryba jest redaktorem naczelnym „Zeszytów Społecznych KIK”, znanym publicystą politycznym i historycznym. Od lat utrzymuje kontakty zawodowe z Instytutem Edukacji Narodowej. W 2010 r. został członkiem Rycerstwa Jasnogórskiej Bogarodzicy. Jest autorem licznych publikacji naukowych i popularno-naukowych. Wśród nich są książki: „Naród a polityka. Myśl społeczno-polityczna twórców ruchu narodowego w okresie międzywojennym” (Lublin 1999), „Magistra vitae. Rozważania historyczne” (Radom 2004), „Szkoła w okowach ideologii. Szkolna propaganda komunistyczna w latach 1944–1956” (Lublin 2006), „Środowiska i ugrupowania polityczne na Lubelszczyźnie w latach 1914–1918” (Lublin 2007), „Odkłamać wczoraj i dziś” (Warszawa 2014), „Stosunki państwo-Kościół w województwie lubelskim 1918-1939” (Lublin 2016), „The idea of Catholic University in the reborn Poland” (Warszawa-Radzymin 2018), „Stosunki państwo-Kościół na Kresach południowo-wschodnich II Rzeczpospolitej” (Warszawa 2021).
11 listopada 2015 r. Mieczysław Ryba został odznaczony przez prezydenta Andrzeja Dudę Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w upowszechnianiu wiedzy o najnowszej historii Polski, za osiągnięcia w pracy naukowej i dydaktycznej. Obecnie jest członkiem Kapituły Orderu Odrodzenia Polski. Prof. Ryba jest bardzo zaangażowany w różnorodne inicjatywy społeczne, samorządowe i państwowe. W dniach 27-28 kwietnia 2021 r. zaangażował się w prace Rady Programowej Samorządowego Kongresu Gospodarczego II Forum Regionów Trójmorza. Jest członkiem Rady Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II w Toruniu, a od czerwca 2020 r. członkiem Rady Programowej Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego. W listopadzie 2020 r. został przewodniczącym Zespołu Doradczego przy Ministrze Edukacji i Nauki.
Wnioskodawcy jego kandydatury ocenili, że „zarówno wykształcenie, jak i bogate doświadczenie zawodowe wskazują, iż prof. Mieczysław Ryba jest dobrym kandydatem na członka Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu”.
Kolegium IPN, które jest organem opiniodawczo-doradczym prezesa Instytutu, ma za zadanie opiniować kierunki działalności i programy badawcze IPN, a także wyrażać opinie o przedstawionych przez prezesa IPN kandydatach na stanowiska kierownicze w Instytucie Pamięci Narodowej. W Kolegium IPN zasiadają obecnie: prof. Tadeusz Wolsza (przewodniczący), prof. Wojciech Polak (zastępca przewodniczącego), prof. Piotr Franaszek (zastępca przewodniczącego), prof. Andrzej Nowak, prof. Jan Draus, prof. Józef Marecki, Krzysztof Wyszkowski i Bronisław Wildstein.
RL / PAP / opr. ToMa
Fot. archiwum