13 lutego obchodzimy XI Światowy Dzień Radia. Został on ustanowiony z inicjatywy Hiszpanii i proklamowany przez UNESCO w 2011 roku. Dzień ten upamiętnia inaugurację rozgłośni Narodów Zjednoczonych w 1946 roku.
Pierwszym krajem, w którym rozpoczęto regularne nadawanie programu radiowego były – w 1920 roku – Stany Zjednoczone. Dwa lata później powstała BBC – Brytyjska Korporacja Nadawcza.
Polskie Radio wyemitowało pierwszą, eksperymentalną audycję 1 lutego 1925 roku. W niedzielny wieczór, o godzinie 18.00, w stacji nadawczej Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie przy ulicy Narbutta, inżynier Roman Rudniewski powiedział do mikrofonu: „Tu próbna stacja radionadawcza PTR, fala 385 metrów”. Datę tę uznaje się za początek naszej radiofonii. Regularne nadawanie programu radiowego Polskie Radio rozpoczęło 26 listopada 1925 roku. Kilka miesięcy później, 18 kwietnia 1926, oddano do użytku Rozgłośnię Polskiego Radia w Warszawie. Z odbiorników popłynęły słowa „Halo, halo, Polskie Radio Warszawa…”
W pierwszych latach działalności Polskiego Radia program był nadawany na żywo jedynie przez kilka wieczornych godzin. Dopiero w drugiej połowie lat 30. emisja trwała już cały dzień. Początkowo audycji słuchało niespełna 5 tysięcy osób. Większość czasu antenowego zajmowała muzyka.
Już w 1927 roku Polskie Radio rozpoczęło międzynarodową wymianę programów. Możliwe stały się transmisje z zawodów sportowych. Wielkim wydarzeniem okresu międzywojennego były transmisje Konkursów Chopinowskich, począwszy od pierwszego, zorganizowanego w styczniu 1927 roku.
Radiowe władze od początku postawiły na rozwój ośrodków regionalnych, wychodząc z założenia, że ogólnopolskiego radia nie można przygotowywać tylko z Warszawy. Kolejno powstawały rozgłośnie w: Krakowie, Poznaniu, Katowicach, Wilnie, Lwowie, Łodzi i Toruniu. W 1937 roku otwarto stację Warszawa II, a 1 lipca 1938 roku rozgłośnię w Baranowiczach.
Polskie Radio emitowało odczyty, audycje dla dzieci, komunikaty rolnicze, gospodarcze i meteorologiczne. Od 1927 roku nadawało niedzielne msze święte, transmitowane z katedry w Poznaniu. Kiedy w 1931 roku uruchomiono watykańską stację radiową, Polskie Radio zaczęło transmitować błogosławieństwo papieskie, a potem orędzia Ojca Świętego.
Program radiowy wzbogacał się systematycznie o audycje literackie oraz słuchowiska. Z czasem codzienną praktyką stało się nagrywanie wielu audycji, przedtem nadawanych wyłącznie na żywo. Radio szybko stało się nieodłączną częścią codziennego życia wielu Polaków. Było szybsze niż prasa i trafiało do osób, które nie potrafiły czytać. Miało coraz większy zasięg oddziaływania dzięki rozpoczętej w latach 20. produkcji odbiorników radiowych, które dla większości mieszkańców Polski były pierwszym urządzeniem elektronicznym w domu.
Istotnym wydarzeniem dla polskiej radiofonii było wybudowanie stacji nadawczej w Łazach pod Raszynem w 1931 roku. Gdy oddawano ją do użytku, była nadajnikiem o największej mocy w Europie. Pokrywała swoim zasięgiem niemal 90 procent powierzchni ówczesnej Polski. Do dziś pełni swoją funkcję nadawczą. Przełomowy dla radia był rok 1935. Wprowadzono wówczas wiele technicznych nowości, wśród nich zapis dźwięku na stalowej taśmie.
Nie do przecenienia była rola Polskiego Radia podczas II wojny światowej. Rozgłośnia umożliwiała docieranie z informacjami za linię frontu, między innymi do krajów okupowanych przez Niemcy, pełniła funkcje dywersyjne, budowała poczucie jedności, podtrzymywała ducha oporu oraz wiarę w zwycięstwo.
Natomiast zapowiedź „Tu Polskie Radio Lublin” padła po raz pierwszy 10 sierpnia 1944 roku. Tak rozpoczęła działalność „Pszczółka”, czyli radiostacja w wagonie, będąca tubą propagandową PKWN.
Właściwa historia lubelskiego radia regionalnego zaczęła się jednak, 70 lat temu, 20 września 1952 r. W adaptowanej wilii przy ul. Spokojnej w Lublinie podejmuje pracę Ekspozytura Polskiego Radia w Lublinie.
10 stycznia 1994 r. Polskie Radio Lublin rozpoczęło nadawanie programu całodobowego. Od 1 kwietnia 2015 nadajemy w technologii cyfrowej DAB+.
RL / IAR / opr. ToMa
Fot. pixabay.com