Ornitolodzy przyznają, że teraz jest najlepszy czas na wieszanie budek lęgowych dla ptaków. Przekonują, że zrobienie takiego domku to nie jest trudna sprawa. Musimy jednak pamiętać o kilku ważnych rzeczach, bo zamiast pomóc ptakom, możemy im poważnie zaszkodzić. Eksperci przypominają też, że o ptaki warto i trzeba dbać, bo w miastach jest co raz mniej drzew, a ptaki pomagają nam walczyć z uporczywymi owadami, na przykład komarami czy pasożytami atakującymi rośliny przy ogródkach działkowych.
– Budki lęgowe możemy wieszać cały rok, ale teraz jest najlepszy moment, bo rozpoczyna się poszukiwanie przez ptaki miejsc lęgowych, a drzew w miastach ubywa – uważa Jarosław Krogulec z Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków. – Ostatnio jakoś nie lubimy drzew i w miastach drzewa są wycinane, szczególnie te stare, i zamieniane na miejsca parkingowe, na „wspaniałe” place z kostki Bauma. Dopóki nie będziemy szanować drzew, ptaki nie będą miały, gdzie się gnieździć.
– Na pewno wszyscy, zwłaszcza starsi ludzie, pamiętają z dzieciństwa, ile kiedyś było wróbli – mówi doktor nauk weterynaryjnych Jerzy Ziętek, specjalista od chorób zwierząt nieudomowionych, adiunkt w Katedrze Epizootiologii i Klinice Chorób Zakaźnych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. – Teraz tych wróbli jest jak na lekarstwo i możemy mądrze im pomóc, zwłaszcza w newralgicznym i kluczowym dla ich rozwoju momencie życia, mianowicie w czasie lęgów. Aby zwiększyć szanse reprodukcyjne ptaków, warto im stworzyć takie budki.
– W tej chwili ptaki zajmują już rewiry, zaczynają śpiewać sikory. W mieście jest to sikora bogatka i modraszka. Te gatunki w tej chwili poszukują miejsc na gniazdowanie. Poza tym czasami budki lęgowe zajmują także kowaliki, a później – na terenach, gdzie te gatunki występują – również muchołówki żałobne i muchołówki szare – dodaje Jarosław Krogulec.
– Budki przygotowujemy dla tych ptaków, które się określa jako dziuplaki wtórne – mówi prof. Grzegorz Grzywaczewski z Katedry Zoologii i Ekologii Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie. – Każdy gatunek potrzebuje odpowiedniej średnicy otworu oraz głębokości budki. Mówimy o budkach zamkniętych, gdzie mamy otwór wlotowy i wnętrze, w którym ptak może założyć sobie gniazdo. Robimy ją najlepiej ze zwykłej deski, która nie musi być impregnowana ani malowana. Po drugie, warto by było tylko daszek zabezpieczyć kawałkiem papy czy blachy, aby budka nie gniła od góry. Musimy sobie poszukać rozmiarów tych budek i według tego, co moglibyśmy u siebie powiesić, dla takiego gatunku przygotowujemy budkę. Zachęcam do tego, aby w miastach były to budki dla wróbli, mazurków, dla sikor. Dlatego że są to gatunki, które potrzebują takiego wsparcia.
– Musimy też pamiętać, że różne gatunki ptaków różnie tolerują swoich sąsiadów tego samego gatunku. Np. dla sikorek będzie to problem, bo one są raczej samotnikami i będą walczyć o terytorium. Natomiast wróblom i szpakom sąsiedztwo nie przeszkadza. Pamiętajmy też o jednym, aby lokować wejście raczej na wschodzie. Chodzi o to, aby szybko dostawały się przez nie promienie słońca. Dodatkowo rzadko tutaj wieją ze wschodu wiatry. Starajmy się za bardzo nie eksponować tej budki. Jej wnętrze powinno być z niewyszlifowanego drewna, żeby pisklęta mogły się wspinać po tej powierzchni. Zrezygnujmy z patyczka, który czasem się dawało w starych budkach dla szpaków, aby tam szpaczek sobie siedział i śpiewał. Bo to jest świetne miejsce zaczepienia dla wszelkich drapieżników – tłumaczy dr Jerzy Ziętek.
– Ptaki się odpłacają. Już dzisiaj mamy tego coraz większą świadomość. W różnych miejscach, miastach, częściach Polski zaczyna się wykorzystywać naturalne metody walki z meszkami, komarami. A przecież ptaki są takimi zwierzętami, które za darmo nam świadczą takie usługi ekosystemowe i w ten sposób ograniczają liczebność tych niekorzystnych owadów, które w sezonie wiosennym czy letnim nam utrudniają życie – wyjaśnia prof. Grzegorz Grzywaczewski.
Wymiary budek i otworów wlotowych oraz informacje dotyczące gatunków ptaków zasiedlających przestrzenie miejskie można znaleźć w Internecie. Gotowe budki można również kupić.
RyK / opr. AKos
Fot. pixabay.com