We wtorek 29 marca, w drugą rocznicę śmierci Krzysztofa Pendereckiego, w Krakowie odbędą się jego uroczystości pogrzebowe o charakterze państwowym. Prochy znanego na całym świecie kompozytora i dyrygenta zostaną złożone w Panteonie Narodowym w kryptach kościoła Świętych Apostołów Piotra i Pawła. W uroczystościach pogrzebowych wybitnego kompozytora weżmie udział m.in. prezydent Andrzej Duda.
Krzysztof Penderecki zmarł 29 marca 2020 roku. Wówczas, ze względu na pandemię koronawirusa, uroczystości pogrzebowe miały rodzinny i zamknięty charakter, a urna z prochami artysty została tymczasowo złożona w krypcie bazyliki św. Floriana.
Wtorkowe państwowe uroczystości pogrzebowe Krzysztofa Pendereckiego od godz. 9.00 będzie transmitować na antenie, a także w streamingu wideo Program 2 Polskiego Radia
Krzysztof Penderecki był kompozytorem, dyrygentem, pedagogiem muzycznym, honorowym członkiem najważniejszych światowych akademii artystycznych i naukowych, a także doktorem honoris causa 39 uczelni oraz Kawalerem Orderu Orła Białego.
Międzynarodowy rozgłos przyniosły mu utwory awangardowe z lat 60. XX w. jak „Tren – Ofiarom Hiroszimy” czy „Pasja według św. Łukasza”, które zapoczątkowały pasmo jego wielkich sukcesów. Kompozytor łączył w utworach tradycję z nowatorstwem, czerpiąc inspirację z doświadczenia polskiej historii. Od ponad pół wieku jego dzieła znajdują się w repertuarze największych orkiestr i chórów oraz prestiżowych scen i filharmonii.
Od lat 70. XX w. jako dyrygent prowadził orkiestry symfoniczne w kraju, a także w Europie, Stanach Zjednoczonych i Azji. Zajmował się też działalnością pedagogiczną – był profesorem i rektorem Akademii Muzycznej w Krakowie. Kilka lat temu brytyjski dziennik „The Guardian” nazwał go największym współczesnym polskim kompozytorem.
Uznawany za wybitnego przedstawiciela polskiej awangardy, Krzysztof Penderecki tworzył koncerty, monumentalne dzieła oratoryjne, opery, jak również utwory kameralne i wokalne. Najgłośniejsze z nich to: wspomniana „Pasja według św. Łukasza”, „Dies Irae”, czyli „Oratorium Oświęcimskie”, a ponadto opery „Diabły z Loudun” i „Raj utracony”. Do jego najbardziej znanych kompozycji należą też symfonia-oratorium „Siedem bram Jerozolimy”, „Polskie Requiem”, utwór „Te Deum” – napisany na cześć nowo wybranego papieża Polaka Jana Pawła II – czy „Koncert podwójny na skrzypce i altówkę”.
Należy tu także wymienić „Tren – Ofiarom Hiroszimy”, napisany przez Pendereckiego w 1960 roku. Kompozytor dedykował go ludziom, którzy zginęli w wybuchu bomby atomowej w Hiroszimie w sierpniu 1945. To poruszające dzieło zostało wyróżnione nagrodą UNESCO w Paryżu w 1962 roku.
Krzysztof Penderecki komponował również muzykę wykorzystywaną w filmach, między innymi w obrazach „Odyseja kosmiczna” i „Lśnienie” Stanleya Kubricka, „Katyń” Andrzeja Wajdy czy „Wyspa tajemnic” Martina Scorsese. Na przełomie lat 50. i 60. współpracował ze Studiem Eksperymentalnym Polskiego Radia w Warszawie, tworząc takie dzieła jak: „Psalmus”, „Brygada śmierci”, „Ekecheiria”.
Krzysztof Penderecki otrzymał wiele prestiżowych nagród, wyróżnień i odznaczeń. W 2005 roku został uhonorowany Orderem Orła Białego.
RL / PAP / opr. ToMa
Fot. archiwum