Szef ONZ w Stambule: osiągnęliśmy porozumienie dotyczące odblokowania eksportu zboża z Ukrainy

Osiągnęliśmy porozumienie dotyczące odblokowania eksportu zboża z Ukrainy przez Morze Czarne – przekazał w piątek sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres w Stambule, gdzie trwały negocjacje między delegacjami Ukrainy, Rosji, Turcji i ONZ.

CZYTAJ: Turcja wypuściła rosyjski statek, który przewoził skradzione ukraińskie zboże

Umowa pozwoli na znaczący eksport zboża przez trzy kluczowe ukraińskie porty: w Odessie, Czornomorsku i Jużnem (Piwdennem) – zaznaczył Guterres. Dodał, że na porozumieniu zyskają kraje rozwijające się i ludzie najbardziej narażeni na głód. Sekretarz generalny ONZ wezwał też Rosję i Ukrainę do pełnego stosowania się do zapisów umowy.

Ustalenia porozumienia odblokowującego eksport zbóż z Ukrainy przewidują zagwarantowanie bezpiecznych korytarzy do ukraińskich portów, co oznacza „praktyczne zawieszenie broni” dla objętych umową statków i obiektów – przekazali urzędnicy ONZ. – W rozmowie z dziennikarzami wyżsi przedstawiciele ONZ zaznaczyli jednak, że w tekście umowy nie pada słowo „zawieszenie broni” – relacjonuje agencja Reutera. Strona ukraińska ma zapewnić bezpieczne przejście statków eksportujących zboże przez zaminowane wody wokół ukraińskich portów.

Wśród najważniejszych zapisów porozumienia znalazło się też utworzenie w Stambule Wspólnego Centrum Koordynacyjnego, z przedstawicielami wszystkich czterech stron. Zadaniem Centrum będzie m.in. koordynowanie kontroli statków, prowadzonej w tureckich portach, która ma zapobiec sprowadzaniu przez jednostki udające się po ukraińskie zboże broni do tego kraju.

Umowa została zawarta na 120 dni, z możliwością jej przedłużenia. Zanim statki zaczną faktycznie wywozić zboże z ukraińskich portów minie kilka tygodni, samo przygotowanie ukraińskich portów do tej operacji wymaga około 10 dni – zaznaczyli przedstawiciele ONZ. 

– Przedstawiciele Ukrainy i Rosji, którzy podpisali w piątek w Stambule zawarte wraz z Turcją i ONZ porozumienie o odblokowaniu eksportu zboża z Ukrainy zrobili to osobno, nie usiedli przy wspólnym stole i unikali podania sobie dłoni – relacjonuje agencja Reutera.  Podczas ceremonii znajdujące się w tle flagi państwowe zostały ustawione tak, by te należące do Rosji i Ukrainy nie stały bezpośrednio obok siebie, tylko były przedzielone flagami Turcji i ONZ

CZYTAJ: Szef MSZ Ukrainy: jesteśmy bliscy zawarcia umowy z Rosją w sprawie eksportu zboża

– Umowa o odblokowaniu eksportu zboża z Ukrainy przez porty nad Morzem Czarnym pomoże w rozwiązaniu światowego kryzysu żywnościowego i złagodzi wzrost cen żywności na globalnych rynkach – zaznaczył prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan.

– Jesteśmy dumni z tego, że bierzemy udział w inicjatywie, która odegra ważną rolę w rozwiązaniu światowego kryzysu żywnościowego – powiedział Erdogan podczas ceremonii podpisania porozumienia.

– Porozumienie dotyczące odblokowania eksportu zboża z Ukrainy to ważny krok dla uniknięcia światowego kryzysu żywnościowego – ocenił w piątek wiceszef biura prezydenta Ukrainy i jego doradca do spraw międzynarodowych Andrij Sybiha. – Zatwierdzono inicjatywę odblokowania ukraińskich portów! Pozwoli ona otworzyć korytarz humanitarny dla eksportu zboża. To ważny krok, aby uniknąć globalnego kryzysu żywnościowego – napisał Sybiha na Twitterze. Podkreślił, że Ukraina docenia aktywną rolę ONZ i Turcji w uregulowaniu kwestii zboża. 

– Stany Zjednoczone rozliczą Rosję z odpowiedzialności za wdrożenie umowy o odblokowaniu eksportu zboża z Ukrainy przez porty nad Morzem Czarnym – powiedziała w piątek ambasador USA przy ONZ Linda Thomas-Greenfield.

– Stany Zjednoczone zwracają się ponadto do Chin, by przestały gromadzić zapasy zbóż i przeznaczyły więcej zapasów na rzecz pomocy humanitarnej dla innych krajów – powiedział dziennikarzom szef biura ds. koordynacji sankcji w Departamencie Stanu USA James O’Brien.

RL/ PAP/ opr. DySzcz

Fot. PAP/EPA/SERGEY KOZLOV