W Zawalowie Kolonii, w gminie Miączyn, odsłonięto tablicę upamiętniającą żołnierzy II Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej I Kompanii Lotnej Żandarmerii.
ZOBACZ ZDJĘCIA: Odsłonięcie tablicy upamiętniającej żołnierzy II Inspektoratu Zamojskiego Armii Krajowej I Kompanii Lotnej Żandarmerii
– II Inspektorat Zamojskiej Armii Krajowej to był fenomen w tamtych czasach. Tak zorganizowanej struktury nie było na Lubelszczyźnie i prawdopodobnie na terenie kraju – przyznaje zastępca naczelnika oddziałowego archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie, Marcin Krzysztofik. – To była organizacja, która miała przygotowywać polskie społeczeństwo do nadchodzącej wojny między Związkiem Sowieckim a aliantami zachodnimi. Ta wojna miała przynieść niepodległość Polski. Po likwidacji przez komunistów Inspektoratu zapadło kilka wyroków skazujących jego żołnierzy na karę śmierci. Dotyczyło to między innymi pułkownika Mariana Pilarskiego („Jara”) i podporucznika Stanisława Biziora („Eama”). Skazany został też Ludwik Rogalski, gospodarz posesji, na której odbyła się uroczystość.
– To miejsce jest rodzinnym domem mojego dziadka. Tutaj żył i mieszkał, tutaj wychowały się jego dzieci – mówi Andrzej Hulanicki, wnuk zastępcy dowódcy II Inspektoratu Ludwika Rogalskiego ps. „Kanciarz”. – Tu odbywały się wszystkie konspiracyjne zebrania. Tutaj Marian Pilarski, dowódca II Inspektoratu, organizował i mobilizował wybranych ludzi do stawiania oporu tej „władzy ludowej”, która przyszła ze wschodu.
Wiązanki kwiatów pod pamiątkową tablicą złożyli przedstawiciele Ministerstwa Edukacji i Nauki, wojewody lubelskiego, organizacji kombatanckich, a także rodziny upamiętnionych.
AP / opr. ToMa
Fot. Piotr Piela