Svante Paabo, szwedzki biolog specjalizujący się w genetyce ewolucyjnej, został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny 2022 za „odkrycia dotyczące genomów wymarłych homininów i ewolucji człowieka” – ogłosił w poniedziałek Komitet Noblowski.
Naukowiec stworzył ścieżkę genealogiczną rozwoju człowieka i zsekwencjonował genom neandertalczyka, wymarłego gatunku spokrewnionego ze współczesnymi ludźmi. – To niezwykłe – mówi prof. Przemysław Tylżanowski z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven w Belgii i Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. – Jak patrzymy na cechy kości naszych przodków odkrywanych przez lata, wyglądamy tam mniej podobnie, a potem coraz bardziej podobnie. Ale to jest na zasadzie opisu kształtu kości. Tutaj mamy molekularny dowód na to, że neandertalczycy „zmieszali się” genetycznie z homo sapiens. Bardzo dobrze wpłynęło to na przykład na rozwój naszego systemu odpornościowego. Wyniki pokazują, że bez tego mieszania nie bylibyśmy takim homo sapiens, jakim jesteśmy.
Svante Pääbo odkrył także nieznany wcześniej gatunek hominina, Człowieka z Denisowej Jaskini. Badania Pääbo dały początek zupełnie nowej dyscyplinie naukowej: paleogenomice. Ujawnił on różnice genetyczne, które odróżniają wszystkich żyjących ludzi od wymarłych homininów.
W przyszłości badania mogą dać odpowiedzi na pytania dotyczące rozwoju mózgu człowieka, świadomości i tego, co czyni człowieka tak wyjątkowym gatunkiem.
Paabo otrzyma nagrodę w wysokości 10 mln szwedzkich koron (900 357 dol./920 tys. euro).
RL / PAP / SzyK / opr. WM
Fot. EPA/Henrik Montgomery/TT SWEDEN OUT Dostawca: PAP/EPA