Zabytkowe koszary w Kobylanach, w powiecie bialskim odzyskają swój dawny wygląd. Obiekt przechodzi renowację, po jej zakończeniu będzie służyć celom wystawienniczym.
– Koszary to dzieło forteczne, stworzone z lanego betonu i nasypów ziemnych – mówi Jan Maraśkiewicz, kierownik bialskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie. – Jest w swoje strukturze surowe, proste, bo taką funkcję pełniło. Bowiem budynek ten był głównie magazynu amunicji i czasowo koszar. Dzisiaj przywracamy ten charakter. W obiekcie tym mogą znaleźć się ekspozycje malarstwa czy rzeźby.
Na realizację inwestycji gmina otrzymała z budżetu Unii Europejskiej ponad 700 tys. złotych. – Wyremontowanie koszar poprawi walory estetyczne naszej gminy i przyciągnie turystów – mówi kierownik Referatu Infrastruktury i Środowiska Urzędu Gminy Terespol, Elżbieta Napiórkowska.
Koszary, które pełniły też funkcję magazynu amunicji, zostały wybudowane w latach 1912-1915 przez rosyjskiego zaborcę. Budynek jest odtwarzany na podstawie zdjęć, jakie zachowały się w białoruskich archiwach. – Tworzą go 4 duże pomieszczenia, w których składowano amunicję na potrzeby pobliskich fortów. W okresie międzywojennym obiekt został zaadoptowany przez Wojsko Polskie, na potrzeby bazy lotniczej w Małaszewiczach. Urządzono w nich magazyny paliwa dla samolotów. W roku 1939, z chwilą opuszczenia ich przez polskich żołnierzy, okoliczna ludność próbowała „zaopatrzyć się” w paliwo. Nastąpił wybuch, w czasie którego zginęły 42 osoby – opowiada Andrzej Dymel z Urzędu Gminy Terespol.
Koszary stanowią jeden z pięćdziesięciu obiektów znajdujących się na terenie gminy Terespol, należących do Twierdzy Brzeskiej. Wśród nich jest aż siedem fortów. Spośród tych budowli wyremontowano zaledwie dawne prochownie w Kobylanach i Terespolu. – Natomiast główne obiekty, czyli same forty, nigdy nie zostały poddane pracom rewaloryzacyjnych. I wydaje mi się, że to dobrze, ponieważ nie „zabito” w nich tajemnicy, która w nich tkwi. Kiedy dzisiaj przechodzimy obok nich, wyobrażamy sobie, jak taki fort mógł wyglądać w okresie swojej świetności – uważa Jan Maraśkiewicz.
Renowacja koszar w Kobylanach powinna zakończyć się w czerwcu tego roku. Dodajmy, że gmina Terespol ma w planach też wyremontowanie fortu w Łobaczewie Małym.
MaT / opr. ToMa
Na zdj. powyżej: tak koszary w Kobylanach wyglądają dziś, fot. Małgorzata Tymicka, na zdj. poniżej: a tak wyglądały na początku XX w., fot. nadesłane