Nowy zabytek archeologiczny trafił do Muzeum Ziemi Biłgorajskiej. Znaleziona na terenie gminy Tereszpol ostroga pochodzi prawdopodobnie z XI wieku. Jak mówi archeolog Daniel Tereszczuk, znalezisko jest elementem wyposażenia jeździeckiego z czasów kształtowania się terenów pogranicza polsko-ruskiego.
Znalezisko to jest wyjątkowe z kilku powodów. Przy całym bogactwie archeologicznym południowo-wschodnich terenów województwa lubelskiego, ostróg z XI wieku mamy stosunkowo mało.
Tymczasem okolice Tereszpola przynoszą kolejne odkrycia. Niezwykłość tego wiąże się z tym, że to już czwarta średniowieczna ostroga odkryta na obszarze zaledwie kilkunastu kilometrów kwadratowych. – Jestem w ogromnym szoku, że z relatywnie małego terenu mamy kilka ostróg wczesnośredniowiecznych. To naprawdę rzadko spotykane. Potwierdza to, że przemieszczały się tam wojska, oczywiście w różnych okresach. Mamy namacalne potwierdzenie tego przynajmniej od XI wieku do późnego średniowiecza – mówi Daniel Tereszczuk.
– To żelazna ostroga. Niestety do naszych czasów nie zachowały się zaczepy ramion, ale możemy ją zakwalifikować do typu datowanego w przeważającej większości na XI wiek – o znalezisku opowiada Marek Majewski, dyrektor Muzeum Ziemi Biłgorajskiej.
– Jeśli ówczesny jeździec zgubił jakiś element swego wyposażenia, była to dla niego duża strata – wyjaśnia Daniel Tereszczuk. – Generalnie takie części oporządzenia kupowało się za srebro. Miecz oczywiście był najdroższy, ale inne wyposażenie też miało swoją cenę i nie każdy potrafił je zrobić. Było ono wykonywane w specjalnych warsztatach w grodach.
Czy ówczesne ostrogi były wygodne w użytkowaniu. – Miałem możliwość przymierzenia takiego zrekonstruowanego przedmiotu. Jeżeli znajdowała się ona na bucie, jej obecności w ogóle się nie odczuwało, bo jest lekka i w żaden sposób nie wrzyna się w stopę – opowiada Daniel Tereszczuk.
– Dotychczasowe odkrycia świadczą, że jeszcze wiele przed nami – dodaje Marek Majewski. – Okazuje się, że nasze biłgorajskie tereny są dosłownie naszpikowane różnymi bogactwami archeologicznymi. Obszary te graniczyły z Rusią Halicką i były świadkiem wielu, wielu wydarzeń na przestrzeni dziejów: począwszy od pradziejów, poprzez wczesne średniowiecze po czasy nowożytne.
– Pogranicze polsko-ruskie było w czasach średniowiecznych terenem bardzo niespokojnym. Z jednej strony książęta polscy, z drugiej książęta ruscy najeżdżali swoich sąsiadów. W czasie bitew, potyczek i przemarszów wojsk zawsze coś się tym żołnierzom gubiło. W większości są to znaleziska luźne, ale po zmapowaniu da się odtworzyć, gdzie te marsze lub walki mogły mieć miejsce – tłumaczy Daniel Tereszczuk.
Obecnie ostroga jest poddawana konserwacji. Teraz zostanie zabezpieczona, a po przebadaniu wyeksponowana w Muzeum Ziemi Biłgorajskiej.
Wśród eksponatów Muzeum Ziemi Biłgorajskiej jest m.in. topór znaleziony w okolicach Goraja, pochodzący prawdopodobnie z okresu ekspansji Bolesława Chrobrego oraz elementy ogłowia końskiego z czasów najazdów mongolskich.
CZYTAJ: Archeolog jak detektyw. Wyjątkowe znalezisko na Roztoczu
Obecnie z powodu pandemii Muzeum jest nieczynne, ale wybrane zbiory można podziwiać na fanpage’u placówki.
AlF / opr. ToMa